«شبه‌روشنفکرها» برای کشور بحران‌سازی می‌کنند

آرمان امروز- عرفان بیوک‌نژاد: روشنفکر به فردی گفته می‌شود که به‌طور عمده درگیر تحلیل و بررسی مسائل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و فلسفی است و با نقد وضع موجود سعی دارد تغییراتی به نفع پیشرفت و بهبود جامعه ایجاد کند. روشنفکران معمولاً به تفکر انتقادی، دید باز و پذیرش تغییرات مشهورند و تلاش می‌کنند با اندیشه‌ها و تحلیل‌های خود، مردم را به سمت درک عمیق‌تری از مشکلات و نیازهای جامعه هدایت کنند.
روشنفکران سعی می‌کنند بدون تعصب و با بررسی عمیق مسائل، به تحلیل مشکلات بپردازند و بر اساس استدلال و منطق عمل کنند.
بسیاری از روشنفکران به جای منفعت شخصی، بیشتر به منافع عمومی و بهبود وضعیت جامعه فکر می‌کنند.
آن‌ها معمولاً از تغییرات و نوآوری‌ها استقبال می‌کنند و مخالف جمود فکری و سنت‌های قدیمی بدون پشتوانه منطقی هستند.
روشنفکران به دنبال استقلال فکری هستند و معمولاً تحت تأثیر باورهای عمومی یا افکار تحمیلی قرار نمی‌گیرند.
در تاریخ، روشنفکران نقش مهمی در تغییرات اجتماعی و سیاسی ایفا کرده‌اند، زیرا توانسته‌اند از طریق نقد وضعیت موجود، آگاهی جامعه را نسبت به مشکلات افزایش دهند و در جهت ایجاد تغییرات مثبت تلاش کنند.
روشنفکرنما به فردی گفته می‌شود که ظاهراً خود را روشنفکر نشان می‌دهد، اما در واقع از ویژگی‌های اساسی روشنفکری، مانند تفکر انتقادی، دانش عمیق و تعهد به بهبود جامعه، بی‌بهره است. روشنفکرنماها ممکن است به‌ظاهر درباره مسائل پیچیده اجتماعی، فرهنگی یا سیاسی صحبت کنند و از اصطلاحات یا مفاهیم پیچیده استفاده کنند، اما این کار بیشتر برای جلب توجه یا افزایش جایگاه اجتماعی آن‌هاست تا برای ایجاد تغییرات واقعی یا ارائه تحلیل‌های عمیق.
آن‌ها اغلب مسائل را به‌صورت سطحی و بدون عمق تحلیل می‌کنند و به جای جستجوی دلایل و راه‌حل‌های واقعی، به کلیشه‌ها و شعارهای مرسوم متوسل می‌شوند.
روشنفکرنماها بیشتر تمایل دارند که به عنوان فردی آگاه و بافرهنگ دیده شوند، تا اینکه واقعاً به فکر حل مشکلات باشند. هدف اصلی آن‌ها جلب توجه و تأیید اجتماعی است.
برخلاف روشنفکران واقعی که به بهبود جامعه متعهد هستند، روشنفکرنماها معمولاً به مسائل روز واکنش نشان می‌دهند بدون اینکه عملاً در جهت تغییر مثبت یا کمک به جامعه گام بردارند.
روشنفکرنماها می‌توانند به جامعه آسیب‌های جدی وارد کنند، زیرا با ایجاد تصویری غلط از روشنفکری و استفاده از نفوذ اجتماعی خود، باعث سردرگمی و انحراف افکار عمومی می‌شوند.
با گسترش افکار سطحی و شعارهای بی‌پایه، روشنفکرنماها باعث می‌شوند مردم نسبت به مفهوم روشنفکری و افراد آگاه و متعهد جامعه بدبین شوند. این بی‌اعتمادی می‌تواند تلاش‌های روشنفکران واقعی را برای نقد و اصلاح جامعه بی‌اثر کند.
روشنفکرنماها به‌جای پرداختن به مسائل واقعی و اساسی، به مسائل حاشیه‌ای یا غیرمهم می‌پردازند و با این کار افکار عمومی را از موضوعات مهم منحرف می‌کنند. این امر می‌تواند جلوی پیشرفت جامعه را بگیرد، زیرا مردم به جای تمرکز بر مشکلات اصلی، درگیر مباحث غیرضروری می‌شوند.
چون روشنفکرنماها به‌طور سطحی و بدون عمق به مسائل نگاه می‌کنند، نمی‌توانند راه‌حل‌های کارآمد و عملی برای مشکلات ارائه دهند. به همین دلیل، جامعه ممکن است به دنبال راهکارهای ناکارآمد برود و در نتیجه، مشکلات اساسی بدون حل باقی بمانند.
روشنفکرنماها با استفاده از زبان پیچیده یا کلیشه‌های پرزرق و برق، نوعی از تفکر سطحی و پوپولیستی را ترویج می‌کنند. این امر می‌تواند به شکل‌گیری فرهنگی منجر شود که به جای تفکر عمیق و تحلیل جدی، به دنبال پاسخ‌های ساده و سریع است، حتی اگر این پاسخ‌ها نادرست یا ناکارآمد باشند.
روشنفکرنماها ممکن است با اتخاذ مواضع افراطی یا تحریک‌کننده، جامعه را دوقطبی کنند و به جای ایجاد گفتگو و تفاهم، موجب تقویت اختلافات و تنش‌های اجتماعی شوند.
بسیاری از روشنفکرنماها از مسائل اجتماعی و سیاسی برای پیشبرد اهداف شخصی و جلب توجه استفاده می‌کنند. این کار می‌تواند موجب شود که مسائل واقعی جامعه، تحت‌الشعاع منافع فردی قرار گیرد و فرصت‌های حل مشکلات از دست برود.
روشنفکرنماها اغلب به‌جای اینکه دیدگاه‌های مستقلی داشته باشند، به دنبال جریان‌های مد روز یا محبوب می‌روند تا با آن‌ها همسو شوند و توجه جامعه را به خود جلب کنند.
حسن هانی زاده، پژوهشگر مسائل سیاسی به روزنامه آرمان امروز گفت: پدیده روشنفکری، اتفاقی لازم برای کشور است که در راستای پیشرفت جامعه رخ می‌دهد.
وی افزود: روشنفکر کسی است که مشکلات جامعه را تحلیل می‌کند و برای آن را راهکار ارائه می‌دهد، زمانی که کشور به بن‌بست می‌خورد، روشنفکران وارد میدان می‌شوند و پیشنهادات خود را ارائه می‌دهند.
این پژوهشگر مسائل سیاسی اظهار کرد: در همه جوامع پیشرفته، از روشنفکران برای پیشبرد اهداف استفاده می‌شود اما در سال‌های اخیر با پدیده مضری به نام شبه روشنفکر یا روشنفکرنماها روبرو شدیم که هیچگونه دانش سیاسی و اجتماعی ندارند.
وی افزود: روشنفکرنما نباید تریبون داشته باشد. آن‌ها خطر جدی برای جامعه دارند. روشنفکرنماها باید منزوی شوند و رسانه‌ها نیز نباید به سراغ آن‌ها بروند.