آرمان امروز-گروه اقتصادی: در ۷ ماهه امسال مجموع تجارت خارجی کشور ۹۹.۷ میلیارد دلار شد که از این میزان ۳۲.۵ میلیارد دلار مربوط به صادرات غیرنفتی بوده است که بیانگر رشد ۱۵ درصدی است.
رشد تجارت در هفت ماه
رییس کل گمرک ایران گفت: از مجموع ۹۹.۷ میلیارد دلاری تجارت خارجی ایران در ۷ ماهه سال ۱۴۰۳، ۶۰.۲ میلیارد دلار به صادرات با احتساب نفت و خدمات فنی و مهندسی و ۳۹.۵ میلیارد به واردات با احتساب شمش طلا اختصاص داشت. محمد رضوانی‌فر اظهار کرد: در مدت یاد شده صادرات غیرنفتی به ۳۲.۵ میلیارد دلار رسید که ۱۵ درصد افزایش داشته است، همچنین صادرات نفت خام و کوره به ۲۷ میلیارد دلار و صادرات خدمات فنی مهندسی به ۷۰۰ میلیون دلار رسید، این در حالی است که واردات کشورمان بدون احتساب طلا به میزان ۳۶.۱ میلیارد دلار و واردات شمش طلای استاندارد ۳.۴ میلیارد دلار بوده است.
به گفته معاون وزیر اقتصاد، میزان وزنی واردات کشور بدون شمش طلا در این مدت با ۲.۷ درصد افزایش به میزان ۲۱.۷ میلیون تن رسید. وی گفت: تراز تجاری در هفت ماهه سال ۱۴۰۳ صادرات کشور بدون احتساب صادرات نفت خام، نفت کوره و خدمات فنی و مهندسی حدود ۷ میلیارد دلار کسری داشت و با احتساب نفت و خدمات فنی مهندسی ۲۰.۷ میلیارد دلار مازاد تجارت خارجی داشته‌ایم.
رضوانی‌فر میزان وزنی صادرات غیرنفتی در ۷ ماهه سال جاری را ۸۸ میلیون و ۷۰۰ هزار تن ذکر کرد که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۱.۴۸ درصد افزایش یافته است. همچنین متوسط ارزش هر تن کالای صادراتی کشورمان در ۷ ماهه امسال با ۳ درصد افزایش به رقم ۳۶۷ دلار رسیده است. به گفته وی، در این مدت ۳۷.۹ میلیون تن محصولات پتروشیمی به ارزش ۱۵.۲ میلیارد دلار صادر شده که به لحاظ وزن ۲۳ درصد و از حیث ارزش ۲۴ درصد افزایش داشته است. رییس کل گمرک ایران اظهار کرد: همچنین بزرگ‌ترین مقاصد صادراتی کشورمان در ۷ ماهه سال جاری به ترتیب شامل چین با ۸.۶ میلیارد دلار، عراق با ۷.۳ میلیارد دلار، امارات متحده عربی با ۴.۲ میلیارد دلار، ترکیه با ۳.۳ میلیارد دلار، افغانستان با ۱.۳ میلیارد دلار، پاکستان با ۱.۲ میلیارد دلار و هند با ۱.۱ میلیارد دلار بوده‌اند. این ۷ کشور در مجموع ۸۲ درصد از وزن و ۸۳ درصد از ارزش کل صادرات کشور را به خود اختصاص دادند. وی در خصوص کشورهای عمده طرف معامله واردات افزود: بیشترین میزان کالاهای وارداتی به کشورمان در ۷ ماهه امسال از کشورهای امارات متحده عربی با ۱۲ میلیارد دلار، چین ۱۰.۲ میلیارد دلار، ترکیه ۶.۶ میلیارد دلار، آلمان ۱.۴ میلیارد دلار، فدراسیون روسیه یک میلیارد دلار، هند ۹۰۰ میلیون دلار و هنگ‌کنگ با ۷۰۰ میلیون دلار بوده است. ۷۷ درصد از وزن و ۸۳ درصد از ارزش کل واردات کشور در این مدت از ۷ کشور مذکور بوده است.
رضوانی فر گفت: متوسط ارزش گمرکی هر تن کالای وارداتی ۱۸۱۹ دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۶ درصد افزایش نشان می‌دهد.
میزان تجارت با کشورهای همسایه و اسلامی
همچنین بر اساس اعلام گمرک، تجارت غیرنفتی ایران با کشورهای همسایه در هفت ماهه نخست امسال نشان می‌دهد، میزان وزنی تجارت بدون نفت ایران با کشورهای همسایه ۶۴.۵ میلیون تن بوده است که ۱۶ درصد رشد داشته است. در این مدت، بیشترین میزان مبادلات تجاری ایران به لحاظ ارزش در بین کشورهای همسایه با امارات متحده عربی، ترکیه، عراق، پاکستان و فدراسیون روسیه بوده است. همچنین، در هفت ماهه نخست سال جاری، میزان مبادلات تجاری ایران با «امارات متحده عربی ۱۶.۲ میلیارد دلار»، «ترکیه ۹.۹ میلیارد دلار»، «عراق ۷.۶ میلیارد دلار»، «پاکستان ۱.۶ میلیارد دلار» و «فدراسیون روسیه ۱.۵ میلیارد دلار» بوده است. از مجموع مبادلات تجاری بدون نفت ایران با کشورهای همسایه در ۷ ماهه سال جاری، ۵۱.۱ میلیون تن به ارزش ۲۰.۲ میلیارد دلار سهم صادرات به کشورهای همسایه و ۱۳.۴ میلیون تن به ارزش ۲۰.۹ میلیارد دلار به واردات از مبدأ این کشورها اختصاص یافته است. بنابر اعلام رییس گمرک، «عراق، امارات متحده عربی، ترکیه، افغانستان و پاکستان» پنج کشور عمده مقاصد صادراتی ایران در بین کشورهای همسایه بوده‌اند. در مقابل، «امارات متحده عربی، ترکیه، فدراسیون روسیه، عمان و پاکستان»، پنج کشور عمده مبدأ واردات در بین کشورهای همسایه را در هفت ماهه نخست امسال به خود اختصاص دادند. از آنسو، براساس آمارهای گمرک ایران، در هفت ماهه سال جاری، ۵۰.۶ میلیون تن کالا به ارزش ۲۰ میلیارد و ۳۶۴ میلیون دلار به کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اسلامی صادر شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل به لحاظ وزنی ۱۵ درصد و از حیث ارزش ۲۲ افزایش نشان می‌دهد. همچنین، میزان واردات ایران در هفت ماهه نخست امسال از کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اسلامی، ۱۲.۴ میلیون تن کالا به ارزش ۲۰ میلیارد و ۳۵۶ میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته، به لحاظ وزنی ۱۴ درصد و از حیث ارزش ۲۱ درصد رشد نشان می‌دهد. بنابراین در مجموع مبادلات تجاری ایران با کشورهای فوق‌الذکر در هفت ماهه سال جاری، ۶۳ میلیون تن و به ارزش ۴۰.۷ میلیارد دلار بوده است. گفتنی است؛ سازمان همکاری اسلامی OIC، سازمانی بین‌المللی با عضویت ۵۷ کشور مسلمان است که در سپتامبر ۱۹۶۹ در مراکش تأسیس شد.
تاثیر رشد تجارت بر رشد اقتصادی
رشد تجارت در اقتصاد ایران تأثیرات گسترده‌ای داشته و در بهبود وضعیت اقتصادی، ایجاد فرصت‌های شغلی، افزایش تولید داخلی، و کاهش وابستگی به صادرات نفت مؤثر بوده است. این رشد به توسعه زیرساخت‌های صنعتی و کشاورزی و همچنین تنوع‌بخشی به منابع درآمد کمک کرده است.
با گسترش تجارت خارجی، درآمد ارزی کشور افزایش یافته که موجب تقویت ارزش پول ملی و کاهش فشارهای تورمی شده است. به‌علاوه، این رشد به بخش خصوصی امکان داده تا با بازارهای جدید ارتباط بگیرد و رقابت‌پذیری محصولات ایرانی را در سطح جهانی ارتقاء بخشد. درنتیجه، بنگاه‌های تولیدی و صنعتی ایران قادر شده‌اند از فناوری‌ها و دانش بین‌المللی بهره‌مند شوند و کارایی و بهره‌وری خود را افزایش دهند. این تحولات همچنین در تقویت بازار داخلی و افزایش قدرت خرید عمومی نقش مهمی داشته است.
رشد تجارت تأثیرات عمده‌ای بر رشد اقتصادی دارد، زیرا با گسترش تجارت، جریان سرمایه‌گذاری و ورود ارز به کشور افزایش می‌یابد که به توسعه زیرساخت‌ها، بهبود تولید، و ایجاد اشتغال کمک می‌کند. تجارت بین‌المللی امکان دسترسی به فناوری‌های پیشرفته و دانش فنی را نیز فراهم می‌سازد که بهره‌وری را بالا برده و ظرفیت تولیدی اقتصاد را افزایش می‌دهد.
برای دستیابی به نرخ رشد اقتصادی ۸ درصد، نیاز به افزایش قابل توجهی در تجارت خارجی وجود دارد. این هدف نیازمند توسعه صادرات غیرنفتی و بهبود بهره‌وری بخش‌های تولیدی کشور است. در این راستا، حجم تجارت باید به گونه‌ای باشد که ظرفیت تولید و صادرات باکیفیت و رقابت‌پذیر را فراهم کند، که این امر مستلزم سیاست‌های حمایتی در زمینه توسعه صنایع با ارزش افزوده بالاست.
با توجه به ساختار فعلی اقتصاد ایران و میزان تولید ناخالص داخلی، تخمین زده می‌شود که حداقل به رشدی حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد در صادرات سالانه نیاز است تا بتوان به اهداف رشد ۸ درصدی دست یافت.
source