آرمان امروز: کاهش سن گرایش به مواد مخدر در کشورما به یکی از مسائل مهم اجتماعی تبدیل شده و این پدیده نه تنها خانواده‌ها و جامعه را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه چالش‌های جدی برای نظام سلامت و امنیت اجتماعی به وجود می‌آورد. طبق گزارش‌های اخیر، سن میانگین شروع مصرف مواد مخدر در ایران به ۱۶ تا ۱۳ سال کاهش یافته است. این آمار نشان‌دهنده تغییرات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در جامعه است. به باور کارشناسان عواملی همچون فقر و بیکاری، دسترسی آسان به مواد مخدر، کاهش نشاط اجتماعی و تاثیرات فرهنگی همچون رسانه‌ها و فضای مجازی نیز نقش مهمی در تغییر نگرش جوانان نسبت به مواد مخدر دارند. برخی از جوانان با تصور اینکه مصرف مواد می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا از فشارهای اجتماعی فرار کنند، به سمت این رفتارها سوق پیدا می‌کنند.
در این رابطه سعید صفاتیان، تحلیلگر آسیب‌های اجتماعی می‌گوید: چند سال قبل تحقیقی در ایران صورت گرفت که نشان می‌داد میزان تمایل به مصرف مواد مخدر در ایران ۱۷ درصد در افراد بالای ۱۶ سال است و این عدد خیلی بالاست. اینکه در بین زنان بیشتر یا مردان، در ایران بیشتر مردان تمایل به مواد مخدر دارند. در بین معتادان ۹۰ درصد مرد و ۱۰ درصد زن هستند. میل به مصرف به عوامل شخصی، خانوادگی و اجتماعی ارتباط دارد. این عوامل در حال تحول‌اند. تحول این عوامل باعث افزایش مصرف سیگار در دختران جوان شده است. افزایش افسردگی و وراثت، دو عامل اساسی در افزایش مصرف سیگار بوده است. مصرف سیگار توسط پدر و مادر نیز در این بین مؤثر است. احساس عقب افتادن از جامعه هم یک عامل اثرگذار دیگر است. یک دختربچه ۱۶ساله برای اینکه جایگاهی را حفظ کند، به سمت مصرف سیگار و حشیش می‌رود.
او افزود: عوامل اجتماعی هم در افزایش مصرف سیگار اثرگذار است. کم بودن قیمت سیگار در ایران بر تمایل مصرف آن دامن‌زده است. سیگار و مواد مخدر در ایران به آسانی به دست می‌آیند و قیمت کمی هم دارند. در کشورهای دیگر روی سیگار مالیات زیاد می‌گذارند و مالیات سیگار را در حوزه‌ی سلامت هزینه می‌کنند. دولت‌های خارجی می‌گویند که عده‌ای در حال مصرف سیگار و مواد هستند و نمی‌توان جلوی این میل را گرفت، در نتیجه باید دولت ورود کند تا دست قاچاقچی را از مواد مخدر حذف کند. وی درباره علل افزایش میل به مصرف سیگار اشاره کرد: کنجکاوی و لذت، دو عامل مهم برای مصرف سیگار میان نوجوانان است. یک دختر نوجوان کنجکاو است که سیگار چیست؟ آیا تبلیغات منفی روی سیگار درست است؟ مسأله‌ی لذت هم مؤثر است که برای کسب و تجربه‌ی آن به سمت مصرف سیگار می‌روند. ناامیدی اجتماعی نسبت به آینده، تمایل به مصرف دخانیات را افزایش می‌دهد. سیستم‌های کنترل مصرف در کشور باید بیشتر شود.
اما با توجه به صحبت های این تحلیلگر آسیب‌های اجتماعی برکسی پوشیده نیست، آموزش و آگاهی‌بخشی، برگزاری برنامه‌های آموزشی در مدارس و جامعه برای آگاهی جوانان از خطرات مواد مخدر، حمایت‌های اجتماعی، ایجاد برنامه‌های حمایتی برای جوانان در معرض خطر به منظور کاهش آسیب‌های اجتماعی، افزایش نشاط اجتماعی و افزایش نظارت بر توزیع مواد مخدر و کنترل دسترسی به آن‌ها موجب می شود که کشور از این آمار روبه کاهش و خطرناک عبور کند.
source