آرمان امروز-گروه اقتصادی: سطح سرمایه گذاری خارجی نسبت به سال ۹۱ ، ۸۰ درصد کاهش را تجربه کرده است. بالاترین سطح سرمایه گذاری خارجی در سال ۹۱ و پایینترین سطح در سال ۱۴۰۱ اتفاق افتاده است.
بررسیها نشان میدهد در ۲۰ سال گذشته تحریمها عامل اصلی نوسان سرمایه گذاری خارجی بودهاند. همچنین ضعف قوانین مربوط به سرمایه گذاری خارجی و شفاف نبودن حقوق مالکیت موجب شده تا فضایی مه آلود و نامشخص در اقتصاد کشور پدید آید. از همینرو نمیتوان انتظار داشت که سرمایه گذاری خارجی در اقتصاد ایران با تحول روبرو شود. همه اینها درحالی است که اقتصاد ایران جهت رشد و توسعه اقتصادی و جبران عقب ماندگیهای تاریخی به شدت نیازمند و تشنه سرمایهگذاری است. سرمایهگذاری خارجی به معنای ورود سرمایه از کشورها و نهادهای خارجی به داخل یک کشور برای توسعه اقتصادی، تولید، یا پروژههای مختلف است. این نوع سرمایهگذاری میتواند در قالبهای مختلفی مانند سرمایهگذاری مستقیم خارجی (FDI) یا سرمایهگذاری در بازارهای مالی و سهام صورت بگیرد.
اهمیت سرمایه گذاری خارجی
سرمایهگذاری خارجی یکی از عوامل کلیدی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها به شمار میرود. این نوع سرمایهگذاری به معنای ورود سرمایه از کشورهای دیگر به یک کشور است و میتواند تأثیرات مثبت و قابل توجهی بر روی اقتصاد محلی داشته باشد. در ادامه، به بررسی اهمیت سرمایهگذاری خارجی در رشد اقتصادی پرداخته میشود.
اولین و مهمترین تأثیر سرمایهگذاری خارجی، افزایش منابع مالی است. این سرمایهگذاریها میتوانند به تأمین مالی پروژههای زیرساختی، صنعتی و خدماتی کمک کنند. با ورود سرمایههای خارجی، کشورها قادر خواهند بود تا پروژههای بزرگ و مهمی را که نیاز به منابع مالی زیادی دارند، اجرا کنند. این امر به نوبه خود میتواند به افزایش تولید ناخالص داخلی (GDP) و ایجاد اشتغال منجر شود.
دومین مزیت سرمایهگذاری خارجی، انتقال فناوری و دانش فنی است. شرکتهای خارجی معمولاً تکنولوژیهای پیشرفته و روشهای نوین تولید را با خود به کشور میزبان میآورند. این انتقال فناوری میتواند به بهبود کیفیت محصولات و خدمات، افزایش بهرهوری و کاهش هزینهها کمک کند. به علاوه، آموزش نیروی کار محلی در زمینههای جدید و تخصصی از دیگر مزایای این نوع سرمایهگذاری است.
سومین جنبه مهم سرمایهگذاری خارجی، افزایش رقابتپذیری بازار است. ورود شرکتهای خارجی به بازار داخلی میتواند به افزایش رقابت در بین تولیدکنندگان محلی منجر شود. این رقابت میتواند کیفیت محصولات و خدمات را بهبود بخشد و قیمتها را کاهش دهد، که در نهایت به نفع مصرفکنندگان خواهد بود.
علاوه بر این، سرمایهگذاری خارجی میتواند به تقویت روابط اقتصادی و سیاسی بین کشورها کمک کند. این روابط میتوانند به ایجاد ثبات اقتصادی و اجتماعی در کشور میزبان منجر شوند و زمینهساز همکاریهای بیشتر در زمینههای مختلف اقتصادی و فرهنگی شوند.
در نهایت، باید توجه داشت که برای بهرهبرداری حداکثری از مزایای سرمایهگذاری خارجی، کشورها باید سیاستهای مناسب و جذابی را برای جذب سرمایهگذاران خارجی طراحی کنند. این سیاستها شامل ایجاد محیط کسبوکار مناسب، تسهیل قوانین و مقررات، و تضمین امنیت سرمایهگذاریها میشود. به طور کلی، سرمایهگذاری خارجی نه تنها به رشد اقتصادی کمک میکند، بلکه میتواند به بهبود کیفیت زندگی و توسعه پایدار در کشورها منجر شود.
نیاز ۱۰۰ میلیارددلاری به سرمایه گذاری
برای ارائه آخرین رتبهبندی سرمایهگذاری جهانی، بهویژه در زمینه سرمایهگذاری مستقیم خارجی (FDI)، معمولاً به گزارشهای سازمانهای معتبر مانند کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (UNCTAD) و بانک جهانی مراجعه میشود. آخرین گزارشها تا اکتبر ۲۰۲۳ نشان میدهند که کشورهای پیشرفته مانند ایالات متحده، چین، و آلمان در صدر این رتبهبندیها قرار دارند.
ایران به دلیل تحریمها و شرایط اقتصادی خاص خود، معمولاً در رتبههای پایینتری قرار دارد. به طور خاص، در سالهای اخیر، ایران در بین کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا نیز از نظر جذب سرمایهگذاری خارجی در ردههای پایینتری قرار داشته است.
برای محاسبه میزان سرمایهگذاری مورد نیاز ایران برای دستیابی به رشد اقتصادی ۸ درصد، باید چندین عامل را در نظر بگیریم:
1. تولید ناخالص داخلی (GDP): ابتدا باید بدانیم تولید ناخالص داخلی ایران در سالهای اخیر چه مقداری بوده است. به عنوان مثال، فرض کنیم GDP ایران در سال ۲۰۲۳ حدود ۴۰۰ میلیارد دلار باشد.
2. نرخ رشد هدف: هدف ما رشد ۸ درصدی است.
3. میزان سرمایهگذاری مورد نیاز: به طور کلی، برای دستیابی به رشد اقتصادی، میزان سرمایهگذاری مورد نیاز بستگی به نسبت سرمایهگذاری به تولید ناخالص داخلی (Investment-to-GDP ratio) دارد. این نسبت در کشورهای مختلف متفاوت است. به عنوان مثال، اگر فرض کنیم نسبت سرمایهگذاری به GDP در ایران ۲۵ درصد باشد.
4. نتیجهگیری: بنابراین، برای دستیابی به رشد اقتصادی ۸ درصد، ایران به سرمایهگذاری حدود ۱۰۸ میلیارد دلار نیاز خواهد داشت، با فرض اینکه نسبت سرمایهگذاری به GDP 25 درصد باشد.
البته این محاسبات فرضی هستند و برای دقت بیشتر، نیاز به دادههای واقعی و بهروزتر در مورد GDP و نسبت سرمایهگذاری به GDP در ایران وجود دارد. همچنین، عواملی مانند سیاستهای اقتصادی، شرایط جهانی، و ثبات سیاسی نیز بر میزان سرمایهگذاری تأثیر میگذارند.
سرمایه گذاری ۲۰ میلیاردی در ترکیه!
در مقابل، ترکیه به عنوان همسایه ایران رشد سرمایه گذاری زیادی داشته است. در سال ۲۰۲۳، میزان سرمایهگذاری مستقیم خارجی (FDI) در ترکیه به طور تخمینی حدود ۱۵ تا ۲۰ میلیارد دلار گزارش شده است. این رقم نشاندهنده تمایل سرمایهگذاران خارجی به ورود به بازار ترکیه و بهرهبرداری از فرصتهای اقتصادی موجود در این کشور است.
نقش سرمایهگذاری خارجی در رشد اقتصادی ترکیه
1. افزایش تولید ناخالص داخلی (GDP): سرمایهگذاری خارجی به افزایش تولید ناخالص داخلی ترکیه کمک کرده است. این سرمایهگذاریها به تأسیس و توسعه صنایع جدید، بهبود زیرساختها و افزایش ظرفیت تولید منجر شده است.
2. ایجاد اشتغال: یکی از تأثیرات مثبت سرمایهگذاری خارجی، ایجاد شغلهای جدید است. ورود شرکتهای خارجی به بازار ترکیه معمولاً به استخدام نیروی کار محلی و آموزش آنها منجر میشود که به کاهش نرخ بیکاری و بهبود شرایط اقتصادی کمک میکند.
3. انتقال فناوری و نوآوری: سرمایهگذاران خارجی معمولاً فناوریهای پیشرفته و روشهای نوین تولید را به ترکیه وارد میکنند. این انتقال فناوری به بهبود کیفیت محصولات و خدمات و افزایش بهرهوری در صنایع محلی منجر میشود.
4. تقویت زیرساختها: بسیاری از پروژههای سرمایهگذاری خارجی در زمینه زیرساختها، مانند حمل و نقل، انرژی و ارتباطات، انجام میشود. این پروژهها به بهبود شرایط اقتصادی و اجتماعی کشور کمک میکنند و به جذب سرمایهگذاریهای بیشتر در آینده منجر میشوند.
به طور کلی، سرمایهگذاری خارجی در ترکیه در سال ۲۰۲۳ به عنوان یک عامل کلیدی در رشد اقتصادی این کشور عمل کرده است. با توجه به موقعیت جغرافیایی و بازار بزرگ ترکیه، انتظار میرود که این روند در سالهای آینده ادامه یابد و به رشد پایدار و توسعه اقتصادی بیشتر منجر شود. برای اطلاعات دقیقتر و بهروزتر، مراجعه به گزارشهای اقتصادی و منابع معتبر بینالمللی پیشنهاد میشود.
source