سعید منصوری
آرمان امروز : صنعت ساختمان یکی از بزرگترین و مهمترین صنایع کشور است که تأثیر زیادی بر اقتصاد و بسیاری از صنایع دیگر دارد. این صنعت به‌ویژه با توجه به نیاز به فولاد، سیمان و دیگر مواد اولیه، پیشرانه‌ی مهمی برای رشد سایر بخش‌ها محسوب می‌شود. با این حال، این صنعت به‌دلیل مداخلات بی‌جا و قیمت‌گذاری‌های دستوری که از سوی نهادهای مختلف صورت می‌گیرد، در بحران‌هایی به سر می‌برد که مانع از بهره‌برداری کامل از ظرفیت‌های آن می‌شود.
یکی از بزرگترین مشکلات صنعت ساختمان، سیستم صلاحیت مهندسین است. با وجود اینکه وزارت علوم تعداد زیادی مهندسین آموزش‌دیده را برای کمک به این صنعت تربیت می‌کند، وزارت مسکن و شهرسازی برای تأسیس صلاحیت این مهندسین آزمون‌های بسیار سخت و متعددی برگزار می‌کند. این آزمون‌ها هیچ‌گاه قادر نبوده‌اند به‌طور کافی نیازهای بازار را تأمین کنند. با اینکه تعداد آزمون‌ها در سال‌های اخیر بهبود یافته است، اما همچنان نمی‌توان آن‌ها را متناسب با نیاز بازار دانست. یکی دیگر از مداخلات مشکل‌ساز، تعیین تعرفه‌های دستوری برای دستمزد ناظرین و دیگر خدمات مهندسی است. این قیمت‌گذاری‌ها نه تنها برخلاف اصول بازار آزاد است، بلکه موجب نارضایتی گسترده‌ای از سوی مهندسین و سازندگان شده است. سازندگان باید به‌طور آزادانه قادر به انتخاب ناظرین و مهندسین خود باشند، همانطور که در کشورهای توسعه‌یافته این حق به سازندگان داده شده است. همچنین، قیمت‌گذاری‌های دستوری نه‌تنها باعث نارضایتی طرفین می‌شود، بلکه کیفیت خدمات را نیز کاهش می‌دهد. مشکل دیگر «ظرفیت‌بندی» حجم کاری مهندسین است که در بسیاری از موارد باعث محدودیت در بهره‌برداری از ظرفیت‌های علمی و تجربی مهندسین می‌شود. در برخی مناطق، مهندسین فقط مجاز به انجام تعداد مشخصی از پروژه‌ها در سال هستند و حتی باید در مواقعی ظرفیت خود را آزاد کنند تا پروژه‌ها بتوانند پیش بروند. این محدودیت‌ها موجب می‌شود که مهندسین نتوانند به‌طور کامل از تجربیات خود بهره ببرند و صنعت ساختمان در بسیاری از موارد با مشکلاتی روبه‌رو شود.
در نهایت، تمامی این مداخلات غیرضروری به‌عنوان دستان نامرئی در نظم بازار آزاد عمل می‌کنند و موجب می‌شوند که این صنعت نتواند به‌طور کامل به رشد خود ادامه دهد. به‌منظور حل این مشکلات، باید از مداخلات غیرضروری کاسته شود و به بازار آزاد اجازه داده شود که خود را به‌طور طبیعی سامان دهد.
source