پیشرفت مذاکرات و ریزش قیمت‌ها

آرمان امروز_گروه اقتصادی: روز گذشته، دلار آزاد هم‌زمان با آغاز دور دوم مذاکرات میان ایران و آمریکا، برخلاف واکنش کاهشی بازار در دور نخست این گفت‌وگوها، افزایش قیمت جزئی را تجربه کرد. با این حال، بررسی‌ها نشان می‌دهد بازار همچنان نسبت به نتیجه مذاکرات خوش‌بین است، زیرا از قله قیمتی دور شده است.
دلار هرات از ۸۵،۸۰۰ به ۸۲۰۰۰ تومان سقوط کرد، سکه در پشت خط به کانال ۷۶ میلیون ریزش داشت، طلای آبشده میانه کانال ۲۸ میلیون را لمس کرد، تتر با اخبار مذاکرات به کف ۸۳،۰۰۰ تومان برگشت. بورس سبزپوش شد؛ بانکی‌ها پول داغ بازار بودند، آیا ریزش قیمت دلار به کانال ۷۰ هزار تومان پس از مذاکرات می‌تواند به کاهش پایدار حباب سکه و طلای آبشده منجر شود؟
روز گذشته دور دوم گفت‌و‌گو‌های غیرمستقیم بین ایران و آمریکا در رم برگزار شد. دلار آزاد در زمان گفت‌و‌گو‌ها در محدوده ۸۵ هزار تومان نوسان می‌کرد، اما پس از انتشار شایعه‌ای مبنی بر تعلیق روند مذاکرات، قیمت آن تا کانال ۸۶ هزار تومان نیز پیشروی کرد. این روند افزایشی حاکی از آن است که انتظارات و فضای روانی حاکم بر بازار نقش پررنگی در جهت‌دهی نرخ ارز ایفا می‌کند. در نهایت با تکذیب این خبر دلار آزاد کار خود را با قیمت ۸۵ هزار و ۸۰۰ تومان پایان داد. به‌نظر می‌رسد فعالان بازار همچنان در انتظار روشن‌تر شدن نتایج این گفت‌و‌گو‌ها هستند و ترجیح می‌دهند تا زمانی که چشم‌انداز مذاکرات مشخص‌تر شود، با احتیاط بیشتری عمل کنند.. بنابر سخنان عراقچی پس از پایان جلسه، مذاکرات گفت و گوی دور دوم نیز به خوبی پیش رفته است و طرفین موفق شده‌اند در یک سری اصول و اهداف به تفاهم بهتری برسند. پس از این اظهار نظر سیگنال مثبتی به بازار داده شد و دلار فردایی در محدوده‌ای کمتر از نرخ ثبت شده برای روز گذشته معامله شد.

دلار تا کجا سقوط می کند؟
مرتضی عزتی، اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه معتقد است: «اگرچه عامل اصلی تعیین نرخ ارز در کشور‌های مختلف، قدرت اقتصادی و توان صادراتی آن کشور‌ها هستند، اما در مواقع خاص که شرایط امنیتی یا سیاسی برای یک کشور حاد می‌شود، عوامل سیاسی و امنیتی می‌توانند اثر شدیدی بر کاهش یا افزایش ارزش پول آن کشور بگذارند. درنتیجه می‌توان گفت که عوامل امنیتی و سیاسی نیز از می‌توانند به‌عنوان عوامل بسیار مهم بر کاهش یا افزایش نرخ ارز در کشور‌های مختلف اثرگذار شوند.»
این کارشناس ارشد اقتصادی بر این اساس می‌گوید: «بازار ارز در ایران هم در سال‌های گذشته باتوجه به شرایط امنیتی و سیاسی خاصی کشور که به‌لحاظ بین‌المللی با آن مواجه بود، شرایط بحرانی را پشت سر گذاشت که درنتیجه آن، شاهد بودیم نرخ ارز دربرابر ریال به شدت در نوسان بود.»
این عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به تاثیر گسترده و جدی تحریم‌های اقتصادی امریکا بر وضعیت اقتصادی ایران گفت: «به ویژه از اردیبهشت‌ماه ۹۷ با خروج ترامپ از برجام و تشدید تحریم‌های اقتصادی ایالات متحده علیه ایران، بازار ارز به‌شدت تحت تاثیر قرار گرفت و هراز گاه شاهد افزایش نرز ارز‌های خارجی و کاهش ارزش پول ملی بودیم.» او در عین حال از نقش دولت‌ها در افزایش یا کاهش نرخ ارز سخن گفت و یادآور شد: «در بازه زمانی سال ۹۰ و ۹۱، این دولت خودمان بود که راساً در بازار ارز دخالت کرد و با افزایش ۳ برابری نرخ ارز، سعی کرد به‌نحوی بودجه موردنیاز خود را از این طریق تامین کند.»
عزتی با اشاره به این‌که «نرخ ارز مرکز مباداله و نرخ ارز رسمی دولت حدود هفتاد هزار تومان است»، گفت: «نرخ ارز بازار آزاد نیز هم‌اکنون حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد بیش از نرخ ارز مرکز مبادله است و طبیعتاً چند هزار تومان دیگر هم امکان کاهش دارد. اما کاهش بیشتر نرخ ارز بازار آزاد، منوط به این است که دولت تغییری در نرخ ارز مرکز مبادله ایجاد کند یا نه؛ بنابراین اگر دولت نرخ ارز مرکز مبادله را به همین میزان کنونی نگه دارد، نرخ ارز بازار آزاد نیز حدود ۱۵ درصد بیش از آن تثبیت می‌شود.»
در حال حاضر نرخ دلار فاصله ۱۹ درصدی با نرخ مرکز مبادله دارد و بر اساس صحبت های عزتی، نرخ دلار آزاد نهایتا تا نزدیک کانال ۷۰ هزارتومان سقوط خواهد کرد.

تداوم ریزش قیمت طلا و سکه
در بازار سکه و طلا، قیمت‌ها روندی نزولی داشتند. هر گرم طلای ۱۸ عیار با کاهش ۳۵،۳۰۰ تومانی، دیروز به ۶،۵۲۹،۱۰۰ تومان رسید. سکه امامی با افت ۱،۰۱۰،۰۰۰ تومانی، به ۷۵،۱۳۰،۰۰۰ تومان رسید. سکه بهار آزادی نیز کاهش ۴۰۰،۰۰۰ تومانی را تجربه کرد و با قیمت ۶۹،۲۷۰،۰۰۰ تومان معامله شد. نیم‌سکه با کاهش ۱۶۰،۰۰۰ تومانی به ۴۷،۹۰۰،۰۰۰ تومان رسید، ربع‌سکه با افت ۲۰۰،۰۰۰ تومانی به ۲۶،۰۰۰،۰۰۰ تومان معامله شد و در نهایت سکه گرمی با ۳۰،۰۰۰ تومان کاهش، به قیمت ۱۳،۵۰۰،۰۰۰ تومان رسید.
با این حال، طلای جهانی پس از ثبت اوج تاریخی ۳۳۵۸ دلار، وارد فاز تثبیت شده است. به‌دلیل تعطیلات عید پاک و بسته بودن بازارهای مهمی چون نیویورک و لندن، قیمت طلا در سطح ۳۳۲۷ دلار بدون نوسان خاصی باقی مانده است. این سکون قیمتی در حالی است که پیش‌تر با رسیدن به سقف قیمتی، بخشی از سرمایه‌گذاران به ذخیره سود پرداختند و همین موضوع منجر به اصلاح جزئی قیمت شد.
در واکنش به فضای مثبت مذاکرات، بازار طلا روز شنبه با رنج منفی همراه شد. نشانه‌های کاهش قیمت در معاملات فردایی و سطح پایین‌تر قیمت‌های پیشنهادی نشان می‌داد که انتظارات بازار تغییر کرده و معامله‌گران به‌جای خرید، بیشتر به دنبال خروج از موقعیت‌های قبلی خود هستند. تحلیلگران معتقدند اگر روند سیاسی مثبت ادامه یابد و دلار تقویت شود، سکه امامی می‌تواند به سطح ۷۸ یا حتی ۷۹ میلیون تومان بازگردد. این سطح به‌عنوان مقاومت کوتاه‌مدت شناخته می‌شود و عبور از آن، احتمال حرکت به سوی مرز ۸۰ میلیون تومان را افزایش می‌دهد. در مقابل، اگر اخبار منفی یا افت دلار بر بازار غالب شود، سکه ممکن است سطح حمایتی ۷۵ میلیون تومان را آزمایش کند و حتی تا ۷۴ میلیون تومان کاهش یابد.