نقد و بررسی بازی MotoGP 25

سال‌هاست که سری بازی‌های MotoGP، توسعه یافته توسط استودیوی ایتالیایی Milestone، به عنوان پرچمدار شبیه‌سازی مسابقات موتورسواری قهرمانی جهان شناخته می‌شود. هر سال، طرفداران منتظرند تا ببینند این تیم چه پیشرفت‌ها و نوآوری‌هایی را در نسخه جدید به ارمغان می‌آورد. حال MotoGP 25 به عنوان جدیدترین فرزند این خانواده، با وعده‌هایی مبنی بر بهبود فیزیک، گرافیک واقع‌گرایانه‌تر به لطف آنریل انجین ۵ و پیشرفت صداگذاری پا به عرصه گذاشته است. اما آیا توانسته نسخه ۲۰۲۴ را از تخت پادشاهی MotoGP به پایین بکشد؟

باری دیگر شاهد عرضه MotoGP روی تمامی پلتفرم‌های ممکن هستیم و نسخه ۲۰۲۵ هم برای پلی استیشن ۴ و ۵، ایکس باکس وان و سری ایکس/اس، رایانه‌های شخصی و نینتندو سوییچ منتشر شده است. خبر خوش برای طرفداران پروپاقرص مجموعه این است که سرانجام قابلیت کراس‌پلی بین کنسول‌های ایکس باکس و پلی استیشن با رایانه‌های شخصی میسر شده تا جامعه آنلاین MotoGP 25 به اوج خود برسد، اما متاسفانه کاربران نینتندو سوییچ به کراس‌پلی دسترسی نخواهند داشت.

قلب تپنده هر بازی شبیه‌ساز مسابقه‌ای، فیزیک و هندلینگ آن است و MotoGP 25 نیز از این قاعده مستثنی نیست. استودیوی Milestone در سال‌های اخیر تلاش زیادی برای واقع‌گرایانه‌تر کردن حس کنترل موتورسیکلت‌های قدرتمند MotoGP کرده و به نظر می‌رسد این تلاش در نسخه ۲۵ به اوج پختگی خود نزدیک‌تر شده و به خوبی می‌توان سنگینی و اینرسی موتور و موتورسوار را هنگام پیچیدن حس کرد. البته نزدیک شدن به واقعیت به بهای سخت‌تر شدن فیزیک بازی بوده. هر تغییر جهت در بازی، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، استفاده صحیح از بدن راننده (که انیمیشن‌های آن نیز بهبود یافته) و مدیریت دقیق گاز و ترمز است. انتقال وزن در هنگام ترمزگیری‌های شدید یا شتاب‌گیری‌های ناگهانی کاملاً محسوس است و کوچکترین اشتباه می‌تواند به از دست دادن کنترل و زمین خوردن منجر شود.

واقع‌گرایی و سخت‌تر شدن بازی به معنای نیاز به آموزش بیشتر و عمیق‌تر به بازیکنان مبتدی و تازه‌وارد است که متاسفانه در این بخش، تیم Milestone دوباره بی‌توجه مانده و یکی از پاشنه‌های آشیل همیشگی سری MotoGP را دوباره به نمایش می‌گذارد. بخش آموزشی یا همان Tutorial، به‌طور ناامیدکننده‌ای سطحی و ناکافی است. این بخش تنها شامل چند بار تمرین پیچیدن در چند پیچ مشخص، آن هم بدون هیچ توضیح خاصی در مورد مفاهیم کلیدی مانند کنترل دقیق گاز، توضیح کامل اهمیت انتقال وزن راننده یا حتی مقدمات مدیریت تایر است. بدتر از آن، در همین تمرین‌های کوتاه و گسسته، بازی به شکلی آزاردهنده و بی‌مورد، مکرراً کنترل را از بازیکن می‌گیرد و اجازه نمی‌دهد که حتی حس اولیه و پیوستگی کنترل موتور در دستان بازیکن شکل بگیرد یا به کنترل موتور عادت کند. این رویکرد نه تنها کمکی به یادگیری نمی‌کند، بلکه می‌تواند برای بازیکن تازه وارد بسیار دلسردکننده باشد و او را از همان ابتدا از تجربه عمیق‌تر بازی براند.

اما خوشبختانه، به نظر می‌رسد Milestone به این ضعف (حداقل تا حدی) واقف بوده و امسال در کنار حالت گیمپلی همیشگی و حرفه‌ای بازی، مود جدیدی به نام Arcade را اضافه کرده است. این حالت مشخصاً برای پایین‌آوردن سد ورودی و کمک به بازیکن‌های مبتدی یا کسانی است که صرفاً به دنبال تجربه‌ای کژوال‌تر و کم‌دردسرتر هستند. در این حالت، خبری از فیزیک پیچیده و بی‌رحم شبیه‌سازی کامل، مدیریت دقیق و حیاتی تایرها و سوخت، یا نیاز به تنظیمات فنی دقیق موتور نخواهد بود. سیستم‌های کمکی مانند کنترل کشش به صورت پیش‌فرض فعال و تقویت شده هستند و هندلینگ موتورها بسیار بخشنده‌تر عمل می‌کند.

هدف اصلی این مود، ارائه هیجان و سرعت مسابقات MotoGP بدون نیاز به ساعت‌ها تمرین و یادگیری مکانیک‌های پیچیده است. اگرچه این حالت بازی جایگزین یک بخش آموزشی عمیق و کاربردی نمی‌شود که بتواند بازیکن را برای حالت شبیه‌سازی اصلی (Pro) آماده کند، اما به عنوان یک گزینه قابل دسترس و سرگرم‌کننده برای طیف وسیع‌تری از مخاطبان، پیشرفتی مثبت و قابل تقدیر محسوب می‌شود و همچنین به گسترش جامعه هدف بازی کمک شایانی می‌کند.

فیزیک سیستم تعلیق در انواع موتورها به وضوح بهبود یافته و بازخورد بهتری از ناهمواری‌های پیست و تغییرات سطح آن به بازیکن منتقل می‌شود. این موضوع به خصوص در پیست‌هایی با سهای زیاد یا در شرایط بارانی، به درک بهتر وضعیت موتور و چسبندگی کمک می‌کند. البته نباید از نقش کنترلر دوال‌سنس پلی استیشن ۵ در انتقال احساس‌های مختلف به بازیکن، بگذریم.

سیستم مدیریت تایرها که در نسخه‌های قبلی معرفی شده بود، در MotoGP 25 عمق بیشتری پیدا کرده است. انتخاب ترکیب مناسب تایر برای هر پیست و هر شرایط آب و هوایی، و همچنین مدیریت استهلاک آن‌ها در طول مسابقه نقشی حیاتی در موفقیت دارد. فشار بیش از حد به تایرها در اوایل مسابقه، می‌تواند در دورهای پایانی به قیمت از دست دادن چسبندگی و سرعت تمام شود. مدیریت سوخت نیز همواره یک فاکتور مهم در مسافت‌های طولانی‌تر است.

هوش مصنوعی رقبا یکی از نقاطی است که همواره در سری MotoGP مورد بحث بوده. در نسخه ۲۵، به نظر می‌رسد AI کمی تهاجمی‌تر و آگاه‌تر از محیط اطراف خود شده و برای سبقت‌گیری بیشتر تلاش می‌کند و حتی گاهی اوقات مرتکب اشتباه می‌شود که به واقع‌گرایی بازی می‌افزاید. با این حال در برخی موقعیت‌ها، می‌توان الگوهای رفتاری نسبتاً قابل پیش‌بینی را در آن‌ها مشاهده کرد و گاهی اوقات در تراکم سنگین، مسابقه‌دهندگان تصمیمات عجیبی می‌گیرند. سیستم هوش مصنوعی که Milestone روی آن کار می‌کند، پیشرفت‌هایی داشته، اما هنوز به سطحی نرسیده که بتوان گفت رفتار رانندگان مجازی کاملاً غیرقابل پیش‌بینی و انسانی است.

سیستم آب‌وهوای پویا هر چند که در این سری جدید نیست اما در این نسخه تاثیر قابل توجهی بر گیمپلی می‌گذارد. شروع مسابقه در هوای خشک و مواجهه با بارش ناگهانی باران، بازیکن را مجبور به تغییر استراتژی و حتی رفتن به پیت استاپ (در صورت فعال بودن قانون Flag-to-Flag) می‌کند. فیزیک موتورسواری در پیست خیس به خوبی شبیه‌سازی شده و چالش کاملاً متفاوتی را ارائه می‌دهد. در مجموع، گیمپلی و فیزیک MotoGP 25 یک گام رو به جلو نسبت به نسخه قبلی است. حس کنترل موتورها دقیق‌تر و عمیق‌تر شده و مدیریت عوامل مختلف مانند تایرها، نقش پررنگ‌تری ایفا می‌کند. این بخش همچنان نقطه قوت اصلی بازی است و می‌تواند طرفداران پروپاقرص شبیه‌سازی را ساعت‌ها مجذوب خود کند.

تیم ایتالیایی سازنده بازی همواره تلاش کرده تا از نظر بصری، تجربه‌ای نزدیک به واقعیت ارائه دهد و MotoGP 25 نیز از این قاعده مستثنی نیست. مدل‌سازی موتورسیکلت‌ها و لباس رانندگان با دقت بالایی انجام شده و جزئیات آن‌ها چشم‌نواز است. بافت‌های پیست‌ها، محیط اطراف و گاراژها نیز بهبود یافته‌اند. سیستم نورپردازی، به خصوص در شرایط آب و هوایی مختلف مانند بارش باران، اتمسفر گیرا و واقع‌گرایانه‌ای ایجاد می‌کند. همچنین انیمیشن‌های مسابقه‌دهندگان، به ویژه در هنگام پیچیدن و واکنش به حرکات موتور، جزئیات بسیار خوبی دارد.

با وجود بهبودهای گرافیکی قابل توجه، به نظر می‌رسد که لزوم عرضه بازی روی کنسول‌های نسل پیشین، به نوعی مانع بهره‌وری کامل از پتانسیل‌های چشمگیر موتور گرافیکی آنریل انجین و قدرت سخت‌افزاری کنسول‌های نسل نهمی شده و محدودیت‌هایی را در جهت دستیابی به پیشرفت بصری چشمگیرتر، به تیم توسعه تحمیل کرده است. چرا که از یک شبیه‌ساز تخصصی در یک سوم پایانی نسل نهم، سطح انتظارم بیشتر از جلوه‌های بصری حال حاضر است.

اما سازندگان توجه ویژه‌ای به بهینه‌سازی داشته‌اند. بازی روی پلی استیشن ۵ با نرخ فریم پایدار و به روانی اجرا می‌شود که برای یک بازی مسابقه‌ای سریع، امری حیاتی است. این موضوع حتی در بخش دو نفره اسپلیت اسکرین (Split screen)، صحنه‌های بسیار شلوغ یا در شرایط آب و هوایی سنگین هم صادق است. قابل ذکر است که رابط کاربری بازی و منوها تمیز، مدرن و کاربرپسند طراحی شده‌اند و HUD با آنکه شباهت زیادی به MotoGP 24 دارد، همچنان خوانا و روان است.

غرش موتورهای چهارسیلندر MotoGP یکی از جذاب‌ترین بخش‌های این ورزش است و Milestone در این نسخه تلاش کرده تا با ضبط صدای واقعی موتورها و پیست‌های موتورسواری، گام بلندی در جهت طبیعی شدن تجربه بازیکن بردارد و به خوبی هم موفق شده است. در مجموع باید گفت از نظر بصری و شنیداری، MotoGP 25 تجربه‌ای لذت‌بخش و گیرا ارائه می‌دهد. بهبودهای گرافیکی محسوس هستند و صداگذاری موتورها و محیط به خوبی حس یک مسابقه واقعی را منتقل می‌کند.

حالت کریر (Career Mode)، همچنان به عنوان جامع‌ترین و عمیق‌ترین تجربه تک‌نفره در MotoGP 25 خودنمایی می‌کند. این بخش شما را در نقش یک راننده جوان و جویای نام قرار می‌دهد که با گزینه‌های مختلف و تقریباً کامل شخصی‌سازی از جمله چهره، نام و ملیت دلخواه، بخش‌های مختلف لباس، کلاه ایمنی، شماره و موتور، سفر خود را برای کسب عنوان قهرمانی جهان آغاز کنید. اما این مسیر تنها به مسابقه دادن خلاصه نمی‌شود. شما باید تیم را مدیریت کنید، برای بهبود جنبه‌های مختلف موتورسیکلت خود سرمایه‌گذاری انجام دهید و مهم‌تر از همه، عملکردی درخشان در پیست به نمایش بگذارید تا توجه تیم‌های بزرگتر و بهتر را جلب کنید. اینجاست که سیستم جذاب Rider Market وارد عمل می‌شود؛ عملکرد شما در هر مسابقه و جایگاه نهایی‌تان در فصل، مستقیماً بر ارزش شما در این بازار تاثیر می‌گذارد. پویایی بازار مذکور، به هر مسابقه وزن و اهمیت بیشتری می‌بخشد و حس پیشرفت و رقابت واقعی را القا می‌کند.

در کنار بخش عمیق و چندلایه کریر، در MotoGP 25، بازی چهار حالت تک‌نفره کلیدی دیگر را نیز ارائه می‌دهد که هر کدام تجربه‌ای متمایز و متناسب با نیازها، مهارت و حوصله بازیکنان مختلف را فراهم می‌کنند. این چهار ستون بخش تک‌نفره عبارتند از: Grand Prix ،Championship ،MotoGP Academy و Time Trials.

حالت Grand Prix (جایزه بزرگ) در واقع شالوده و هسته اصلی تجربه مسابقه‌ای MotoGP 25 در قالبی سریع و قابل دسترس است. این بخش به بازیکن اجازه می‌دهد تا بدون درگیر شدن در پیچیدگی‌های مدیریت تیم یا روند طولانی یک فصل قهرمانی، مستقیماً به قلب یک آخر هفته مسابقه‌ای شیرجه بزند. شما می‌توانید به دلخواه، پیست مورد علاقه خود را از بین تقویم رسمی مسابقات انتخاب کرده، سپس راننده، تیم و کلاس مسابقاتی (MotoGP و Moto2 یا Moto3) را تعیین کنید. انعطاف‌پذیری این حالت بسیار بالاست؛ می‌توانید انتخاب کنید که آیا می‌خواهید تمام جلسات تمرینی (Practice Sessions)، زمان‌گیری (Qualifying) و مسابقه اصلی را تجربه کنید یا صرفاً مستقیماً به سراغ مسابقه بروید. همچنین تنظیماتی مانند تعداد دورهای مسابقه، شرایط آب و هوایی (ثابت یا پویا) و انتخاب حالت‌های Pro یا Arcade به کاربر ارائه می‌دهند.

در کنار Grand Prix، حالت Championship (قهرمانی) شما را در نقش موتورسوار موردعلاقه‌تان در طول یک فصل کامل مسابقات قرار می‌دهد. برخلاف بخش کریر، در حالت Championship خبری از مدیریت تیم یا بازار نقل و انتقالات نیست و مسابقه به مسابقه پیش می‌روید، امتیاز کسب می‌کنید و با سایر رقبای هوش مصنوعی برای کسب قهرمانی در جدول رده‌بندی کلی فصل رقابت می‌کنید. همانند Grand Prix، می‌توانید قبل از شروع فصل، تنظیمات مختلفی مانند کلاس مسابقاتی، تقویم مسابقات، طول مسابقات و غیره را تعیین کنید. Championship یک تجربه مسابقه‌ای خالص و متمرکز بر رقابت در طول یک فصل است که هدف نهایی آن ایستادن بر سکوی قهرمانی جهان در پایان فصل است، بدون اینکه درگیر جنبه‌های مدیریتی بخش کریر شوید.

سری MotoGP با شبیه‌سازی واقع‌گرایانه و منحنی یادگیری نسبتاً شیب‌دار خود شناخته می‌شود. MotoGP Academy یا همان آکادمی MotoGP بخشی است که با هدف کمک به بازیکنان برای درک بهتر فیزیک بازی و یادگیری تکنیک‌های لازم برای موفقیت در هر پیست طراحی شده است. این مود معمولاً شامل مجموعه‌ای از تمرین‌ها و چالش‌های هدفمند است که قبل از دستیابی به چالش کامل هر پیست، باید از پس چالش‌های هر تکه از پیست بربیایید.

برای آن دسته از بازیکنانی که به دنبال رقابت با زمان هستند، حالت Time Trials (آزمایش زمانی) بهترین گزینه است. این بخش که در تقریباً‌ تمامی عناوین مسابقه‌ای دیده‌ایم، شما تنها در پیست حضور دارید و هدف تنها یک چیز است: ثبت سریع‌ترین زمان ممکن برای یک مسیر مشخص. معمولاً شرایط آب و هوایی و وضعیت پیست در این حالت ایده‌آل و ثابت در نظر گرفته می‌شود تا متغیرهای خارجی به حداقل برسند. یکی از جذابیت‌های اصلی Time Trials، جدول‌های رده‌بندی آنلاین است که به شما اجازه می‌دهد زمان ثبت شده خود را با بهترین زمان‌های سایر بازیکنان در سراسر جهان مقایسه کنید.

برای افزایش تنوع بازی و همچنین فراهم کردن بستری برای تقویت مهارت‌های خاص رانندگی و افزایش ورزیدگی (Fitness) موتورسوارتان، مسابقات تمرینی جانبی تحت عنوان Race Off با ۴ پیست مختلف در نظر گرفته شده‌اند. این بخش شامل سه حالت متمایز است که هر کدام چالش‌های متفاوتی را ارائه می‌دهند. اول، Flat Track شما را به پیست‌های خاکی می‌برد، جایی که هنر کنترل دریچه گاز و کنترل موتور برای شکست رقبا حیاتی است. دوم، Motard معمولاً شامل پیست‌هایی خاکی می‌شود و بر تطبیق‌پذیری راننده و کنترل دقیق موتور در شرایط متغیر تاکید دارد. در نهایت، Minibike شما را به رقابت در پیست‌های تنگ و فنی کارتینگ با موتورهای کوچک دعوت می‌کند که در آن، مانور در فضاهای محدود اهمیت بالایی پیدا می‌کند.

این بازی براساس کد ارسالی ناشر (Milestone) و روی PS5 تجربه و بررسی شده است