آرمان امروز-رضا پورحسین: دور پنجم مذاکرات ایران و آمریکا در فضایی پر از بیم و امید برگزار شد و به نظر می رسد که نقطه عطف این مذاکرات، راهکاری است که عمان برای مساله غنی سازی ارائه کرد.
راهکاری میانی که احتمالا ایران را راضی کرده است تا جایی که وزیر خارجه ابراز خوشبینی کرده که می توان در دورهای بعدی مذاکرات به توافق رسید و آمریکایی ها نیز برای بررسی آن به خاک خود بازگشته اند.
وزیر امور خارجه در این رابطه گفت: با حفظ اصول و مواضع جمهوری اسلامی ایران، قرار است دو طرف دیدگاه‌های خود را نسبت به پیشنهادها و راهکارهای مطرح‌شده ارائه دهند و پس از آن، دور بعدی مذاکرات برنامه‌ریزی و اجرا شود. امید می‌رود که در صورت توجه پایتخت‌ها به این راهکارها، در دور بعدی امکان ورود به جزئیات فراهم
شود. وی افزود: مذاکرات به‌مراتب پیچیده‌تر از آن است که بتوان در دو یا سه جلسه به نتیجه نهایی رسید اما همین که اکنون گفت‌وگوها در مسیر معقولی قرار گرفته‌اند، خود نشانه‌ای از پیشرفت است.
عراقچی با ارسال سیگنال امیدوارکننده، تاکید کرد: با توجه به برداشت روشن‌تری که اکنون از مواضع جمهوری اسلامی ایران در طرف مقابل وجود دارد، امیدواریم در یکی دو جلسه آینده بتوان به راهکارهایی دست یافت که زمینه‌ساز پیشرفت مذاکرات باشد. هرچند هنوز به مرحله توافق نهایی نرسیده‌ایم، اما فضای حاکم بر مذاکرات، به‌ویژه با توجه به پیشنهادهایی که از سوی عمان برای رفع موانع ارائه شد، احتمال دستیابی به پیشرفت را تقویت کرده است.
اما سوال اساسی این است که پیشنهاد عمان چه بوده که طرف ایرانی را تا حدودی زیادی راضی کرده است و احتمالا طرف آمریکایی نیز به آن پاسخ مثبت می دهد.
در این میان چند فرضیه مطرح است. نخست سیگنالی است که مقامات روسیه در این زمینه روز قبل از مذاکرات ارسال کردند.
الکساندر وندیکتوف، معاون دبیر شورای امنیت روسیه، اعلام کرد مسکو آماده است در روند مذاکرات میان تهران و واشینگتن بر سر برنامه هسته‌ای ایران نقش‌آفرینی کند.
او در گفت‌وگویی گفت: «متاسفانه در داخل ایالات متحده اجماعی بر سر حل‌وفصل مسالمت‌آمیز بحران ایران وجود ندارد. با این حال امیدواریم عقلانیت مسیر مذاکرات را تعیین کند.»
وندیکتوف تاکید کرد که روسیه آمادگی دارد در مسیر رسیدن به توافقی متوازن و سازنده، هر کمکی که لازم شود را ارائه دهد. این مقام روسی همچنین یادآور شد که مسکو در شکل‌گیری توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ نقشی کلیدی داشته و در سال‌های اخیر نیز از تلاش‌ها برای احیای آن حمایت کرده
است. معاون دبیر شورای امنیت روسیه گفت: «در این زمینه تجربه داریم و آماده‌ایم آن را در اختیار طرف‌ها قرار دهیم.» همین موضع گیری این گمانه زنی را به واقعیت نزدیک می کند که احتمالا اورانیوم با غنای بالای ایران به روسیه منتقل می شود و احتمالا پس از آن ایران با مشارکت روسیه یا کشور دیگری روند غنی سازی محدود را در داخل کشور زیر نظر بازرسی آمریکایی ها ادامه دهد. هر چه هست، بازیگران این رویه بی شک روسیه، عمان، قطر و احتمالا ژاپن هستند که تلاش می کنند با یک راهکار میانه، توافق میان ایران و آمریکا را نهایی کنند و یک اقدام جمعی برای حل مساله غنی سازی انجام دهند.
در این میان این احتمال نیز وجود دارد که ایران برای مدت کوتاهی صرفا برای اعتمادسازی غنی سازی در دخل کشور را متوقف کند و مجددا آن را با مشارکت برخی شرکای قابل اعتماد از سر بگیرد.
source