وزیر امور خارجه در جلسه کمیسیون امنیت ملی مجلس درباره فعال شدن مکانیسم ماشه، گفت که اگر این مکانیسم فعال شود، واکنش ما سخت خواهد بود.
ابراهیم رضایی در تشریح جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، اعلام کرد که این جلسه از ساعت ۱۳ با حضور عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان برگزار شد.
وی افزود: عراقچی در این جلسه گزارشی از مذاکرات غیرمستقیم میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا به اعضای کمیسیون ارائه داد و توضیحاتی درباره دوره پنجم مذاکرات در رم ارائه کرد.
رضایی به نقل از عراقچی اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران تحت فشار مذاکره نمی‌کند و دیپلماسی ما به‌صورت هوشمندانه و صرفاً در موضوع هسته‌ای ادامه دارد. سیاست جمهوری اسلامی ایران روشن است و تحت فشار، تهدید یا تطمیع قرار نمی‌گیرد.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: وزیر امور خارجه همچنین به مخالفت رژیم صهیونیستی با غنی‌سازی اورانیوم در داخل ایران اشاره کرد و گفت که در صورت وقوع جنگ در منطقه، تمامی کشورها آسیب خواهند دید و کل منطقه تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.
رضایی ادامه داد: عراقچی به پیشنهاداتی که در مذاکرات مطرح شده اشاره کرد و گفت که ما از راه‌اندازی مرکز غنی‌سازی منطقه‌ای استقبال می‌کنیم، اما غنی‌سازی در داخل کشور باید ادامه یابد.
وی همچنین گفت: وزیر امور خارجه بیان کرد که جمهوری اسلامی ایران هیچ‌گاه میز مذاکره را ترک نکرده و دیپلماسی را ادامه می‌دهد.
رضایی گفت: وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به برخی تهدیدها درباره فعال شدن مکانیسم «اسنپ‌بک» و مکانیسم ماشه گفت که اگر این مکانیسم فعال شود، واکنش ما سخت خواهد بود.
وی افزود: اعضای کمیسیون امنیت ملی نیز نظرات خود را بیان کردند و فضای کلی نسبت به مذاکرات منفی بود. برخی از اعضا تأکید داشتند که مذاکره با آمریکا بی‌فایده است و به شدت از تحریم‌هایی که آمریکایی‌ها همزمان با مذاکرات علیه کشور ما وضع کرده‌اند انتقاد کردند. همچنین برخی اعضا بر بی‌ثمر بودن مذاکرات تأکید کرده و گفتند که وزارت خارجه باید به وظایف و کارهای دیگر خود، علاوه‌بر مذاکرات، توجه کند.
به گزارش مهر، رضایی همچنین اشاره کرد که در ادامه جلسه، طرح اصلاح قانون اختیارات سازمان بسیج سازندگی با حضور نمایندگان دستگاه‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفت.
عراقچی: تکلیف غنی‌سازی از نظر ما روشن است
عراقچی پس از جلسه کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز در جمع خبرنگاران گفت: مذاکرات، نبرد اراده‌هاست که جریان دارد و در این راستا دلمان به قاطبه مردم ایران خصوصا نمایندگان مجلس گرم است.
وی افزود: عاقبت این مذاکرات از نظر ما وقتی است که حقوق مردم ایران تامین شود.
وزیر خارجه بیان کرد: ما عجله‌ای نداریم و البته تاخیر نیز ایجاد نمی‌کنیم؛ به عبارتی هر یک ساعتی که تحریم‌ها زودتر برداشته شود، ما دریغ نمی‌کنیم و تلاشمان را خواهیم کرد ولی نه به قیمت از دست رفتن حقوق مردم ایران با صبر و آرامش مذاکره می‌کنیم حقوق مردم روشن است و درباره آن ایستادگی می‌کنیم و از حقوق مردم کوتاه نمی‌آییم که از جمله آن بحث غنی‌سازی است.
وی گفت: تکلیف غنی‌سازی از نظر ما روشن است.
به گزارش فارس، عراقچی همچنین درباره دور ششم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا عنوان کرد: دور بعدی مذاکرات هنوز مشخص نیست.
جمهوری‌خواهان کنگره، جنگ و مردم آمریکا دیپلماسی با ایران می‌خواهند
بیش از دویست سناتور جمهوری‌خواه، از جمله همه اعضای این حزب در سنا به‌جز رند پل، نامه‌ای به رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، نوشته و خواستار شده‌اند که هر توافق احتمالی با ایران منوط به توقف کامل برنامه غنی‌سازی اورانیوم باشد. این موضع درواقع مخالفت مستقیم با هرگونه توافق جدید هسته‌ای است.
با این حال، نظرسنجی‌ها تصویر متفاوتی ارائه می‌دهند. بر اساس تحقیقات دانشگاه مریلند و مؤسسه SSRS، حدود ۶۴ درصد از رأی‌دهندگان جمهوری‌خواه و
۶۹ درصد از کل آمریکایی‌ها باور دارند که بهترین راه جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای، رسیدن به یک توافق با نظارت دقیق است. به گزارش فارس، ایران بارها اعلام کرده است که به دنبال سلاح هسته‌ای نیست و هدف از برنامه هسته‌ای این کشور کامل صلح‌آمیز است.
این آمار نشان می‌دهد که اکثریت بدنه رأی‌دهنده حزب جمهوری‌خواه، برخلاف بسیاری از نمایندگان کنگره، خواستار پایان بحران هسته‌ای ایران از مسیر دیپلماسی و مذاکره نه جنگ و رویارویی نظامی هستند.
نومحافظه‌کاران و جنگ‌طلبی در برابر «اول آمریکا»
این اختلاف نظر، بازتاب‌دهنده دو جریان متفاوت در حزب جمهوری‌خواه است: نومحافظه‌کاران سنتی که در کنگره نقش پررنگی دارند و خواستار جنگ با ایران هستند و بدنه هوادار ترامپ (مگا) که سیاست «اول آمریکا» را سرلوحه قرار داده و مخالف دخالت‌های نظامی است.
جک هانتر، تحلیلگر اندیشکده Responsible Statecraft، که این گزارش را تهیه کرده، تأکید می‌کند: «نومحافظه‌کاران و متحدانشان در واشنگتن خواستار خواسته‌های غیرواقعی در مذاکرات با ایران هستند، اما ترامپ هیچ دلیلی ندارد به این فشارها توجه کند.»
تلاش نومحافظه‌کاران برای ناکام گذاشتن دیپلماسی
نامه‌ی اخیر سناتورهای جمهوری‌خواه به ترامپ، درواقع تلاشی آشکار برای از بین بردن شانس توافق دیپلماتیک با ایران است که می‌تواند آمریکا را از یک جنگ پرهزینه دور نگه دارد.
صداهای صلح‌طلب در دل حزب جمهوری‌خواه
در نهایت، این شکاف میان نمایندگان جنگ‌طلب و افکار عمومی طرفدار صلح می‌تواند مسیر سیاست خارجی آمریکا را دگرگون کند. سناتورهای جمهوری‌خواه ممکن است به دنبال جنگ باشند، اما مردم و رأی‌دهندگان این حزب خواهان پایان دادن به تنش‌ها و رسیدن به توافقی پایدار با ایران هستند.
طبق این گزارش، سناتورهای جمهوری‌خواه شاید جنگ بخواهند، اما مردم نه. اکنون زمان یک پوپولیسم تمام‌عیار است. اگر زمانی بوده که باید خواست مردم برآورده شود، آن زمان همین حالاست.
مقام آمریکایی: در مذاکرات از برچیدن غنی‌سازی ایران دست برنداشتیم
یک مقام آمریکایی در گفتوگو با روزنامه صهیونیستی اسرائیل هیوم با اشاره به آخرین دور مذاکرات گفت که ایالات متحده در این گفت‌و‌گوها از خواسته خود مبنی بر توقف کامل غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران کوتاه نیامده است.
اسرائیل هیوم اظهار داشت: این منبع دیپلماتیک افزود که در مذاکرات رم این موضوع به عنوان یک اختلاف اساسی مشخص شده، اما همزمان مسائل دیگر نیز مورد بحث قرار گرفته است.
به ادعای روزنامه صهیونیستی، در گفت‌و‌گوهای اخیر امکان دستیابی به یک توافق مقدماتی مطرح شده و طرف ایرانی گام‌هایی را خواهد برداشت که نشان‌دهنده تمایل تهران به «چشم‌پوشی کامل از تسلیحات هسته‌ای» باشد.
این در حالی است که مقامات ایرانی بارها تأکید کرده‌اند که به دنبال سلاح اتمی نیستند و برنامه هسته‌ای کشور ماهیتی کاملاً صلح‌آمیز دارد.
به گزارش فارس، مقام آمریکایی در ادامه افزود که واشنگتن در حال بررسی «امکان تعلیق برخی از تحریم‌ها علیه ایران» در چارچوب توافق موقت است.
دور پنجم مذاکرات غیرمستقیم هسته‌ای روز جمعه در شرایطی برگزار شد که واشنگتن در پس از دور قبلی خواستار برچیده شدن کامل برنامه غنی‌سازی ایران شده است.
این در حالی است که مقامات ایرانی قاطعانه تأکید کرده‌اند تهران فارغ از نتیجه مذاکرات به غنی‌سازی ادامه می‌دهد و در این باره مذاکره نخواهد کرد.
معاون پیشین مشاور امنیت ملی آمریکا: ایالات متحده غنی‌سازی در ایران را بپذیرد و توافق کند
«بن رودز» معاون پیشین مشاور امنیت ملی آمریکا در گفتوگو با یک رسانه آمریکایی درباره تحولات جاری در مذاکرات غیرمستقیم تهران – واشنگتن اظهارنظر کرد.
به گزارش ایسنا، مقام سابق آمریکایی در گفتوگو با شبکه ام‌اس‌ان‌بی‌سی و در پاسخ به این سؤال که با توجه به متناقض بودن اظهارات طرف‌های ایرانی و آمریکایی در مذاکرات غیرمستقیم تهران- واشنگتن، چه نظری درباره روند این مذاکرات برای رسیدگی به مسئله برنامه هسته‌ای ایران دارد، مدعی شد: به نظرم همه در این مذاکرات خود را برای یک پایان‌بندی آماده می‌کنند. اسرائیل تهدید به اقدام نظامی می‌کند تا آمریکا و یا شاید بیشتر ایرانی‌ها را وادار به امتیازدهی ایران کند. ایران می‌گوید غنی‌سازی خط قرمز آن است. آمریکا نیز صراحتا اعلام می‌کند که تمایل دارد به یک توافق دست پیدا کند.
ایران غنی‌سازی صفر را نمی‌پذیرد
رودز در ادامه گفتوگو با ام‌اس‌ان‌بی‌سی گفت: در اینجا برخی مسائل چالش‌برانگیز است. اولین مورد این است که آنها به سرعت و فقط طی مدت چند هفته در حال پیشبرد مذاکراتی دشوار درباره مسائل فنی هستند. اگر رئیس‌جمهور ترامپ از توافقی خارج نمی‌شد که در دولت «باراک اوباما» انجام شده بود، اکنون در این وضعیت نبودیم. اما فارغ از این، اصل مطلب این است که آیا دولت ترامپ حاضر است که حفظ توانمندی غنی‌سازی ایران را قبول کند. اگر این طور باشد، آنها می‌توانند به توافقی برسند که تا حدی نیز شبیه به توافق اوباما (توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ ) خواهد بود.
او افزود: اما اگر آنها بر از بین بردن هرگونه توانمندی غنی‌سازی تاکید داشته باشند، بسیار بعید می‌دانم که ایرانی‌ها آن را قبول کند، چرا که در این موضوع برای آنها بحث غرور (ملی) و حفظ توانمندی غنی‌سازی در خاک خودشان مطرح است.
مواضع متناقض دولت ترامپ
رودز در این راستا بیان کرد: در این میان، شاهد پیام‌های متناقضی از سوی دولت ترامپ بوده‌ایم. آنها یک بار صحبت از انتقال کل مواد هسته‌ای این کشور به خارج کردند، بار دیگر گفتند می‌توانند پایین‌تر از سطح فعلی غنی‌سازی کنند. اما بعد موضع سختگیرانه‌تری اتخاذ کرده و گفتند که نه، ما می‌خواهیم غنی‌سازی به‌کل برچیده شود.
معاون پیشین مشاور امنیت ملی آمریکا در پاسخ به اینکه آیا از نظر او نکته‌ای در این مذاکرات وجود دارد که نشان‌دهنده پیشرفت واقعی در روند آن باشد، بیان کرد: در این زمینه، شاهد پیام‌های دولت‌های طرفین درباره ابراز خوش‌بینی نسبت به مذاکرات خواهیم بود. اما به گمانم ایرانی‌ها گاهی مجبور می‌شوند تظاهر کنند که می‌خواهند میز مذاکره را ترک کنند. بنابراین، پی بردن به چیزی از پیام‌ها و اظهارات علنی دشوار خواهد بود.
او افزود: به نظرم چیزی که می‌توان به آن چشم امید داشت، این است که دولت ترامپ بگوید حاضر است سطحی از غنی‌سازی در ایران را بپذیرد. آن وقت است که می‌توانیم فکر کنیم واقعا به یک توافق نزدیک شده‌اند.
رودز در ادامه گفت: به نظرم تهدیدهای اسرائیل ممکن است ترامپ را به سمت پذیرفتن چیزی سوق دهد که واقعا آن را نمی‌خواهد. از سوی دیگر، کشورهای حاشیه خلیج فارس که ترامپ به تازگی به آنها سفر کرده، به دنبال برپا شدن جنگ دیگری از سوی اسرائیل در منطقه نیستند که در صورت حمله اسرائیل به تاسیسات اتمی ایران، رخ خواهد داد. باید دید که در روزهای آینده چه میزان انعطاف به خرج می‌دهند.
دنیس راس: با وجود اختلافات ایران و آمریکا توافق امکان‌پذیر است
«دنیس راس» دستیار ویژه پیشین «باراک اوباما» رئیس‌جمهور آمریکا که سابقه‌ای طولانی در کارگزاری دولت‌های آمریکا دارد، در یادداشتی درباره رویکرد دولت «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا نسبت به توافقی هسته‌ای با ایران، نوشت: ابهام در تعیین اهداف مشخص، احتمالا بر تمایل ترامپ برای دستیابی به توافق با ایران درباره برنامه هسته‌ای آن تاثیر خواهد گذاشت.
راس نوشته رئیس‌جمهور آمریکا می‌گوید ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند اما سؤال اینجاست که تحقق این خواسته و تضمین آنچه ملزوماتی دارد؟
دنیس راس که فعالیت خود را از دولت «جیمی کارتر» در پنتاگون آغاز کرد و در دولت «جرج بوش» پدر و پسر، «بیل کلینتون» و «باراک اوباما» نیز خدمت کرده است، در محافل سیاسی افزون بر یک حامی افراطی اسرائیل و دشمن حقوق مردم فلسطین، به عنوان چهره‌ای ضدایرانی تمام‌عیار یاد می‌شود. به گزارش ایسنا، او یکی از نویسندگان نطق سخنرانی باراک اوباما در نشست انتخاباتی وی با اعضای آیپاک در ژوئن سال ۲۰۰۸ میلادی بود که به باور تحلیلگران بی‌سابقه‌ترین و تندترین مخالفت علیه ایران در آن گنجانده شده بود. اوباما بر اساس این نطق انتخاباتی، ایران را به طور رسمی به حمله نظامی تهدید کرد و خواستار از میان برداشتن «مشکل جمهوری اسلامی» شد.
دنیس راس افزون بر پیگیری سیاست‌های ضدایرانی در قامت یک کارزار دولتی، از جمله افراد بنیانگذار سازمان «اتحاد علیه ایران هسته‌ای»، یک سازمان تحت حمایت دو حزب اصلی آمریکاست که «مارک والاس» سفیر اسبق آمریکا در سازمان ملل متخد در سال ۲۰۰۸ و از اعضای سیاست خارجی ضدایرانی دولت پیشین آمریکا این سازمان را تشکیل داد.
اختلاف نظر در دولت ترامپ
در این یادداشت که در رسانه آمریکایی نشنال اینترست منتشر شده، با اشاره به اظهارات متناقض مقام‌های آمریکایی نسبت به شیوه محدودسازی برنامه هسته‌ای ایران آمده است: «مایک والتز» مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا معتقد بود که ایران باید تمامی زیرساخت‌های هسته‌ای خود را از بین ببرد. «مارکو روبیو» وزیر امور خارجه آمریکا که جانشین او شد، هدفی محدودتر را تشریح کرده و گفت که ایران می‌تواند برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز داشته باشد اما نباید از توانمندی غنی‌سازی در خاک خود برخوردار باشد. «استیو ویتکاف» مذاکره‌کننده ویژه رئیس‌جمهور از موضع اولیه خود مبنی بر اجازه غنی‌سازی در سطح پایین به ایران عقب‌نشینی کرده و اکنون از نظر وزیر امور خارجه حمایت می‌کند. ایران تاکید دارد که به دنبال سلاح هسته‌ای نیست، ذخایر اورانیوم غنی‌شده با خلوص بالای خود را کاهش خواهد داد و نظارت بر تعهداتش را می‌پذیرد اما از غنی‌سازی داخلی صرف‌نظر نخواهد کرد.
نگارنده در این مطلب با ادعایی درباره انگیزه‌های ایران برای توافق نوشت: اگرچه این اختلاف‌نظرها وجود یک بن‌بست را نشان می‌دهد، دلایل دیگری نیز در میان است که نشان می‌دهد توافق همچنان امکان‌پذیر است. این مطلب می‌افزاید: از یکسو، ایران به دلیل شرایط اقتصادی خود به توافق نیاز دارد و از سوی دیگر، رئیس‌جمهور ترامپ به دنبال دستیابی به یک توافق است. اگرچه اولویت او مسائل تجاری است، اما پایان دادن به جنگ‌ها و نه شروع آنها در رده دوم اولویت او قرار دارد. او در عین ابراز تمایل برای توافق، به ایران هشدار داده است که در صورت حاصل نشدن توافق، شرایط برای آنها «بسیار ناخوشایند» خواهد شد. با این حال، در سخنرانی خود در سفر اخیرش به ریاض، صرفا به اعمال «فشار حداکثری» علیه ایران با قطع کردن درآمد نفتی آن اشاره کرد. رئیس‌جمهور آمریکا که به نظر می‌رسید در حال تکرار اظهارات ویتکاف بود، این سؤال را برانگیخت که آیا واقعا آماده استفاده از نیروی نظامی آمریکا یا اسرائیل علیه ایران است یا خیر؟
گزینه‌هایی برای محدودسازی برنامه هسته‌ای ایران
این مقام پیشین آمریکایی در بخش دیگری از یادداشت خود مطرح کرد: بدون شک، ایران تمان تلاش خود را به کار خواهد بست تا ویتکاف و ترامپ را متقاهد کند که اصرار بر غنی‌سازی صفر مانع توافق شده و خطر بروز یک درگیری را افزایش می‌دهد. اما آیا خواسته غنی‌سازی صفر با این شرایط نیز همچنان خط قرمز باقی می‌ماند؟ باید این طور باشد. هدف ترامپ باید صرف‌نظر کردن ایران از گزینه تسلیحات اتمی باشد. با وجود اینکه برچیده شدن غنی‌سازی بهترین راه برای تضمین آن است، گزینه دیگری نیز وجود دارد که کاهش مقیاس زیرساخت‌های هسته‌ای ایران است، به گونه‌ای که ایران تنها مجاز به داشتن توانمندی محدود پژوهشی با تعداد کمی سانتریفیوژ و بدون مدل‌های پیشرفته باشد.
در بخش پایانی این مطلب مطرح شد: هر توافق احتمالی می‌تواند مقرر کند که تمام مواد غنی‌شده بلافاصله از کشور خارج شود تا ایران نتواند میله‌های سوخت تولید کند و سوخت هسته‌ای مورد نیاز خود را تنها از خارج از کشور وارد کند. این روش مناع از انباشت مواد شکافت‌پذیر در ایران می‌شود.
هر یک از این گزینه‌ها نیازمند نظارت بسیار گسترده و فاقد مقررات زمان‌بندی شده خواهد بود.
ایران و آمریکا تاکنون پنج دور مذاکرات غیرمستقیم را با میانجی‌گری عمان برای رسیدگی به مسئله برنامه هسته‌ای ایران انجام داده‌اند. طرفین به طور کلی روند این مذاکرات را سازنده ارزیابی کرده و گفته‌اند مسقط پیشنهادهایی را در این دور از مذاکرات برای برطرف کردن اختلافات مطرح کرده است.
در این میان، مقام‌های آمریکایی به‌ویژه پس از دور سوم مذاکرات مدعی شدند که ایران به عنوان تنها کشور فاقد سلاح هسته‌ای پیمان منع گسترش تسلیحات اتمی(ان‌پی‌تی) حق غنی‌سازی ندارد و اگر خواهان استفاده از انرژی هسته‌ای است، می‌تواند سوخت مورد نیاز رآکتورهای خود را از کشوری ثالث وارد کند. اگرچه مقام‌های ایران تاکید کرده‌اند برخورداری ایران از انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز و حق غنی‌سازی ایران موضوعی قابل مذاکره نیست و تاکید کرده‌اند ایران مقتدرانه از برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز خود در قبال هرگونه اقدام متجاوزانه دفاع خواهد کرد.
کیهان
source