آرمان امروز- رها معیری: نشست خبری نهمین جشنواره ملی هنرمندان خودآموخته ایران با حضور سعدخان رئیس موسسه فرهنگی اکو، علی عزتی بنیانگذار انجمن هنرمندان خودآموخته ایران، بهنام زنگی مدیر موسسه فرهنگی صبا، شیوا دولت آبادی روانشناس و هایده شیرزادی اکولوژیست برگزار شد. علی عزتی بنیانگذار انجمن هنرمندان خودآموخته ایران در ابتدای این نشست گفت: در آستانه برگزاری نهمین جشنواره ملی هنرمندان خودآموخته هستیم که امکانی فراهم شده تا اهداف این انجمن محقق شود. با توجه به دستاوردهایی که ژانر خودآموختگی و هنرمندان خودآموخته در عرصه‌های مختلف دارند، برنامه‌ریزی برای برگزاری این جشنواره را آغاز کردیم و الان در گام نهم قرار داریم. در برگزاری این جشنواره توانستیم به لایه‌های پنهان ژانر خودآموختگی بپردازیم که سرشار از نوآوری است.
محیط زیست ما سه گونه است، اما…
در ادامه، هایده شیرزادی اکولوژیست در سخنانی درباره ارتباط هنر با محیط زیست توضیح داد: من باید توضیح بدهم که چطور می‌شود از طریق هنر بتوانیم محیط زیست را حفظ کنیم. در حال حاضر، اتفاقی که در شهرهای ما افتاده دستاورد کارهای خودمان است. حتی کارکنان سازمان محیط‌زیست نتوانستند درک درستی از این مقوله به همگان ارائه کنند.وی با بیان اینکه محیط‌زیست طبیعی و مصنوعی وجود دارد، عنوان کرد: ما برای استفاده از محیط زیست مصنوعی باید از محیط زیست طبیعی برداشت کنیم و به همین دلیل تعادلش به هم خورده و همه را درگیر کرده است. قبلاً پیش بینی شده بود که چنین اتفاقی خواهد افتاد. این اتفاقات افتاد چراکه ما محیط زیست اجتماعی را فراموش کردیم. حتی رسانه‌ها هم به این موضوع نپرداختند و مطالبه‌گری نکردند که چرا باید قوانینی در حوزه محیط زیست وضع شود؟.
تجلی هنر در محیط زیست
علی عزتی بنیانگذار انجمن هنرمندان خودآموخته ایران در پاسخ به خبرنگار «آرمان امروز» که نقش اجتماعی و محیط زیستی، هنرمندان خود آموخته چگونه است؟ گفت: «ریشه‌های شکل‌گیری انجمن هنرمندان خودآموخته به مسائل محیط‌زیستی بازمی‌گردد. یعنی پیش از انقلاب، شاهد شکل‌گیری اسنادی در این رابطه هستیم. یکی از این نمونه‌ها «باغ سنگی» آقای درویش اسفندیارپور است که توسط آقای پرویز کیمیاوی و آقای دکتر اصلانی به تصویر کشیده شده. این دغدغه‌های شورانگیز و شیدایی که اسفندیارپور داشت، در کنار نوستالژی و غمی که بر او مستولی شد و بخشی از هستی خود را (باغ خود را) از دست داد، به یک اتفاق عجیب و یک خلق هنری منجر شد. این خلق هنری، که به نوعی شیدایی و شگفتی در خود داشت، توسط آقای کیمیاوی روایت و ثبت شد و در جشنواره‌های بین‌المللی مطرح گردید. این نقطه عطفی برای ما بود؛ آغازی جدید که ما را به سمت تلقی ایشان به‌عنوان یکی از چهره‌های برجسته و بنیادی شکل‌گیری انجمن هنرمندان خودآموخته ایران سوق داد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: ما امروز در دانشگاه شاهد افرادی هستیم که از دورریختنی‌های حوزه دانشگاهی، ارزش‌هایی تازه و کاربردی خلق می‌کنند. فردی که بی‌سواد است، اما قله‌های فرهنگ و هنر جهان را فتح می‌کند و ثابت می‌کند که هنر از درون می‌جوشد و سطحی نیست. همین نقاط عطف، از جمله ویژگی‌های انجمنی است که به دست هنرمندان آغازگر جنبش خودآموزی شکل گرفت. نمونه‌ای دیگر، مکرمه قنبری، است که به دلیل فقر، تنها یک سال با گیاهان زندگی کرد و نقاشی‌هایش را با آن‌ها خلق کرد. او بی‌سواد بود، اما می‌گفت: «چون سواد نداشتم، جملات فاخر جاودان را نقاشی کردم.» یاد و خاطره او و مکرمه قنبری همیشه زنده است. و پس از او، حسن با یک چشم از دست رفته، چگونه مسیری هنری طی کرد و با حیرت و شگفتی، جامعه فرهنگی و هنری ما را متحول کرد. در ادامه مسیر، ما در خدمت خانم دکتر شیرزادی، آقای دکتر محمد درویش و… هستیم که در این سال‌ها دستاوردهای شگفت‌انگیزی رقم زده‌اند. هدف ما از این گفتگوها، برجسته‌سازی صحبت‌های این عزیزان و ایجاد نوعی همزادپنداری با جامعه هنرمندان خودآموخته است؛ همان دغدغه‌ای که به شکلی دیگر نیز به آن اشاره شد، است. ما نیز دغدغه حفظ محیط‌زیست را داشتیم و تلاش کردیم با برگزاری نمایشگاه‌ها و نمایش آثار هنری، این دغدغه‌ها را کاهش دهیم. در آینده نیز افق‌های تازه‌ای برای تعاملات فرهنگی و محیط‌زیستی رقم خواهیم زد. خواهشم این است که به ما کمک کنید. ما در این مسیر بسیار تنها هستیم؛ برای رسیدن به جامعه‌ای عاری از تبعیض طبقاتی و دور از تعلقات ویژه زیست‌محیطی، جامعه‌ای که از وضعیت اجتماعی موجود فاصله بگیرد و توجهی جدی به آن شود. امیدواریم بتوانیم از فضاهای مصنوعی محیط‌زیست فاصله بگیریم و وابستگی خود به پلاستیک‌ها و عادت‌های نادرست را کنار بگذاریم.
شیوا دولت‌آبادی – روانشناس نیز در ادامه به سوال خبرنگار «آرمان امروز» اشاره کرد و گفت: من به‌عنوان روانشناس، درباره آنچه در ذهن و جان یک هنرمند خودآموخته می‌گذرد، صحبت کردم. در واقع ترجیح می‌دادم خیلی نزدیک به نگاه کلان خانم دکتر شیرزادی باشم؛ نگاهی که به کیفیت بودن، به هنر بودن می‌پردازد. زیرا این‌ها جدا از هم نیستند. ما به‌عنوان انسان، بعد کیفی داریم؛ بعدی که ما را به مسئولیت اجتماعی، هنر، ادبیات، ریشه‌هایمان و آینده پس از مرگمان متصل می‌کند. نگاه محیط‌زیستی نیز بخشی از این کیفیت است. سهم ما در تخریب محیط‌زیست پس از مرگ چیست؟ بنابراین نگاه من به هنر، دریچه‌ای است به سوی انسان؛ به این معنا که هنر به انسان ابعاد کیفی می‌افزاید. این نگاهی فراتر از عملکرد، انگیزه‌ها، و خود‌شکوفایی است.
در بخش پایانی نشست، عزتی در توضیح جزییاتی از نمایشگاه هنرمندان خودآموخته گفت: انجمن هنرمندان خودآموخته ایران همیشه هنرمندانی جدید الورود را پذیرا است اما نمایشگاه کنونی متشکل از آثار ۳۱ هنرمند خودآموخته در قالب‌های حجم، فرش و نقاشی است که پنجشنبه ۸ مرداد در موسسه فرهنگی اکو افتتاح می‌شود و تا ۱۳ خرداد از ساعت ۹ تا ۱۷ میزبان مراجعه کنندگان است.در پایان نیز پوستر نمایشگاه ملی هنرمندان خودآموخته ایران رونمایی شد.
source