مولفه های تقویت کننده بازدارندگی

آرمان امروز-سرویس دیپلماسی: تاریخ، بایگانی پرزخم نبردهایی‌ است که هر یک در زمان خود، سرنوشت‌ساز و مهلک بوده‌اند. از دل جنگ‌ها، مرزها تغییر کرده‌اند، قدرت‌ها جابه‌جا شده‌اند، اما آنچه همواره ثابت مانده، حقیقت تلخ و تکرارشونده‌ای‌ است: جنگ، برنده‌ واقعی ندارد!
هادی آخوندی نعمت آباد، کارشناس بین‌الملل در این رابطه به روزنامه آرمان امروز، گفت: در هر نبردی اگر پرچمی بالا رود یا خاکی حفظ شود، خسارت‌هایی برجای می‌ماند که هیچ پیروزی‌ای توان جبرانش را ندارد. آنچه می‌ماند، داغ جان‌های از دست‌رفته، فرسایش روانی ملت و زخم‌هایی بر پیکر جامعه است. خانواده‌هایی که عزیزی را از دست دادند، شهرهایی که آرامش‌شان بر هم خورد و نسلی که با خاطره‌ تهدید و ناامنی بزرگ می‌شود.
اما زمانی که تجاوز آشکار رخ دهد، دیگر انتخاب میان جنگ و صلح از میان می‌رود، آنچه باقی می‌ماند فقط ایستادگی یا تسلیم است. تنها ملتی که در لحظه‌ خطر، با قامت برافراشته بایستد، از این آزمون سخت، سرافراز بیرون خواهد آمد؛ سکوت در برابر تجاوز، به معنای گشوده شدن درهای نابودی است، نه صلح.
وی افزود: در دوازده روز جنگ تحمیلی اخیر، ایران عزیز با حمله‌ای مستقیم و سازمان‌یافته از سوی رژیم جنایتکار و غاصب صهیونیستی و همراهی آشکار آمریکا مواجه شد. اهداف این تجاوز وحشیانه، فراتر از یک اقدام نظامی صرف بود، آن‌ها می‌خواستند اراده‌ مردم را بشکنند، ساختار تصمیم‌گیری کشور را دچار اختلال کنند و بازدارندگی ایران را مخدوش سازند. این اقدام نه‌فقط از منظر حقوق بین‌الملل، بلکه در نگاه وجدان جهانی تجاوزی آشکار به حاکمیت ملی یک کشور مستقل بود.
آخوندی تصریح کرد: اما پاسخ جمهوری اسلامی ایران، هوشمندانه و قاطع بود. نیروهای مسلح کشور با اتکا به قدرت بومی و انسجام عملیاتی، پاسخی دادند که هم بازدارنده بود و هم نشان‌دهنده‌ ظرفیت راهبردی کشور در حفظ امنیت ملی. ضربه نهایی ایران قبل از پایان آتش، نه تنها موازنه تهدید را تغییر داد بلکه بار دیگر اعتبار قدرت دفاعی کشور را تثبیت کرد. اقداماتی که هم از نظر فنی دقیق بودند و هم از نظر پیام سیاسی، حاوی بازدارندگی روشن و قابل فهم برای همه طرف‌های مقابل.
در کنار این اقتدار، آنچه قلب‌ها را گرم کرد، صحنه وحدت ملی بود. مردم از هر قشر و باور، آرام، مسئولانه و با اعتماد به نظام دفاعی کشور از انسجام داخلی حفاظت کردند. رسانه‌ها، نخبگان، افکار عمومی و حتی بسیاری از منتقدان، در کنار یکدیگر ایستادند و اختلافات را به نفع امنیت ملی کنار گذاشتند. این همبستگی، سرمایه‌ای است که نه‌ تنها در برابر تهدید خارجی، بلکه در مسیر آینده‌سازی کشور نیز باید حفظ شود.
آخوندی تاکید کرد: درسی که از این تجربه می‌توان گرفت، آن است که هر اندازه تجهیزات نظامی مهم باشند، اراده ملی و یکپارچگی اجتماعی مهم‌ترند. جنگ‌ها فقط با سلاح به سرانجام نمی‌رسند؛ پیروزی‌های پایدار تنها در سایه اعتماد، همدلی و انسجام حاصل می‌شوند. این آزمون بار دیگر نشان داد که ایرانِ متحد شکست‌ناپذیر است.
این کارشناس حوزه بین الملل خاطرنشان کرد: در این میان، لازم است نگاه ما تنها به میدان جنگ محدود نماند. اگر چه دفاع مقدس، شأنی بی‌بدیل دارد اما پیشگیری از جنگ نیز هنر بزرگی‌ است. دیپلماسی فعال، تعامل هوشمندانه با جهان و پیگیری منافع ملی در سطوح بین‌المللی، مکمل توان دفاعی‌ است نه در برابر آن، بلکه در امتداد آن. در همین راستا، توجه به ظرفیت‌های منطقه‌ای، گفت‌وگو با کشورهای مؤثر و بهره‌گیری از ابزارهای حقوقی و رسانه‌ای بین‌المللی، می‌تواند مسیر آینده را کم‌هزینه‌تر و باثبات‌تر کند. دشمن، نه فقط از قدرت نظامی بلکه از انزوا و خطای راهبردی ما نیز سود می‌برد.
آخوندی ادامه داد: علی ایحال، امروز ایران عزیزمان اگرچه زخمی‌ است، اما ایستاده و هوشیار است. این زخم، نه نشانه ضعف که یادآور هزینه‌های استقلال است. اکنون که طوفان اولیه فرو نشسته، وظیفه‌ای بزرگ پیش‌روست: پاسداری از انسجام ملی، بازآفرینی اعتماد عمومی و حرکت به‌سوی عقلانیتی که هم شأن مقاومت باشد و هم ضامن آینده.
وی افزود: جنگ‌ها، آن‌گونه که تجربه نشان داده، نه ابزار حل مسائل‌اند و نه پایان‌بخش بحران‌ها. تنها زمانی از نظر راهبردی معنا پیدا می‌کنند که از دل تجربه‌ آن‌ها، فرصتی برای بازنگری در اولویت‌ها، بازسازی ظرفیت‌ها و ترمیم گسل‌های داخلی و خارجی پدید آید.
ایران در این بحران ایستاد، اما ایستادگی، پایان راه نیست. اکنون، زمان تحلیل واقع‌بینانه شرایط است؛ زمان بازنگری در نقاط قوت و ضعف، زمان بازیابی سرمایه اجتماعی و ترسیم مسیری که منافع درازمدت کشور را تضمین کند. مطمئناً اگر با عقلانیت پیش برویم، خسارت‌ها را جبران خواهیم کرد و اگر از تجربه این روزها به‌درستی استفاده کنیم، امنیت و پیشرفت را توأمان به دست خواهیم آورد.