سهمیهبندی آب | در روزهای اخیر، زمزمههایی از طرح جدیدی در مجلس به گوش میرسد که میتواند الگوی مصرف آب در ایران را به طور بنیادی دگرگون کند. بر اساس اخبار منتشرشده، برخی نمایندگان مجلس در حال تهیه طرح سهمیهبندی دیجیتال آب برای کنترل مصرف در بخشهای مختلف خانگی، کشاورزی و صنعتی هستند. این طرح بهطور بالقوه میتواند مسیر مدیریت منابع آبی کشور را وارد فاز جدیدی کند.
منبع خبر: خبرفوری
سهمیه ۷۰ لیتر آب در روز برای هر نفر؛ تحول در بخش شرب
بر اساس این طرح پیشنهادی، سهمیه مصرف روزانه آب برای هر نفر در بخش شرب معادل ۷۰ لیتر در نظر گرفته شده است. این عدد با هدف مدیریت بهتر منابع و کاهش اسراف طراحی شده است. مصرف بیشتر از این میزان، شامل تعرفههای پلکانی تصاعدی خواهد شد تا مشوقی برای صرفهجویی بیشتر باشد.
این اقدام میتواند علاوه بر کنترل مصرف خانگی، مسیر عدالت در دسترسی به منابع آبی را نیز هموار کند.
سهمیهبندی در بخش کشاورزی بر اساس بهرهوری آب
در یکی از بخشهای کلیدی طرح، کشاورزی هدف سهمیهبندی بهرهوریمحور قرار گرفته است. بر این اساس، کشاورزان باید میزان محصول تولیدشده نسبت به هر مترمکعب آب مصرفی را رعایت کنند. برای نمونه:
تولید گندم آبی باید به بیش از ۱.۲ کیلوگرم محصول به ازای هر مترمکعب آب برسد تا کشاورز مشمول دریافت سهمیه کامل باشد.
اگر بهرهوری کمتر از حد مجاز باشد، احتمالاً سهمیه کاهش یافته یا آب با تعرفه بالاتری ارائه خواهد شد. این بخش از طرح، تأکید ویژهای بر توسعه کشاورزی پایدار و استفاده بهینه از منابع طبیعی دارد.
الزامات جدید برای صنایع؛ رعایت ISO 46001
در بخش صنعتی، سهمیهبندی با الزام به رعایت استاندارد ISO 46001 که مربوط به مدیریت مصرف آب است، همراه خواهد بود. صنایع موظف به اجرای راهکارهای بهینهسازی مصرف آب خواهند شد.
در صورت تجاوز از سهمیه، جریمهای سنگین در نظر گرفته شده است:
۲۰۰ درصد قیمت پایه آب بهعنوان جریمه مصرف مازاد اعمال میشود.
این بند میتواند صنایع را به سمت استفاده از فناوریهای بازچرخانی، تصفیه داخلی و کاهش وابستگی به آب خام سوق دهد.
آیا طرح سهمیهبندی دیجیتال میتواند مؤثر باشد؟
به گفته برخی منابع، اجرای این طرح میتواند منجر به صرفهجویی ۲۰ درصدی در مصرف آب کشور شود. با توجه به بحران شدید کمآبی در ایران، هر درصد صرفهجویی میتواند نقش نجاتبخشی ایفا کند.
با وجود این، موفقیت طرح بستگی به شفافیت در اجرا، آموزش عمومی و حمایتهای دولتی از کشاورزان و صنایع دارد.
چالشها و انتقادهای احتمالی به طرح
اگرچه هدف اصلی این طرح مدیریت بهینه منابع آب است، اما برخی چالشهای احتمالی وجود دارند:
-
پیچیدگی در اجرای سهمیه دیجیتال در مناطق محروم یا بدون دسترسی به زیرساختهای هوشمند
-
فشار اقتصادی بر دهکهای پایین درآمدی در صورت افزایش هزینه آب
-
احتمال افزایش نارضایتی اجتماعی در مناطق روستایی یا گرمسیر
از این رو، هرگونه اجرای این طرح باید با دقت و ظرافت خاصی همراه باشد تا از بروز تنشهای اجتماعی جلوگیری شود.
چه زمانی اجرای طرح آغاز میشود؟
در حال حاضر، این طرح در مرحله پیشنهاد و بررسی در مجلس شورای اسلامی قرار دارد. هنوز زمانبندی مشخصی برای اجرا اعلام نشده است. در صورت تصویب نهایی، وزارت نیرو و سازمان حفاظت محیط زیست مجریان اصلی طرح خواهند بود.
نتیجهگیری
سهمیهبندی دیجیتال مصرف آب، اقدامی پیشرو در جهت مدیریت منابع طبیعی در ایران است. اگر بهدرستی اجرا شود، میتواند هم عدالت توزیعی ایجاد کند و هم بحران کمآبی را کنترل کند. با این حال، اجرای موفق آن نیازمند حمایت سیاستی، آموزش عمومی و شفافیت کامل است.
source