آوای اربعین در همدان

آرمان امروز : در روزهای منتهی به اربعین، فضای استان همدان به‌طور کامل با حال و هوای زیارت گره می‌خورد، محورهای مواصلاتی اصلی به سمت کرمانشاه، اسلام‌آباد غرب و سپس مرزهای مهران و خسروی، مملو از حرکت اتوبوس‌ها، خودروهای سواری و کاروان‌های پیاده‌روی است.
موج زائرانی که از نقاط مختلف کشور و حتی کشورهای همسایه عبور می‌کنند، چهره‌ای متفاوت به جاده‌ها و شهرهای این استان بخشیده است.
در مسیر همدان تا کرمانشاه، موکب‌های متعدد مردمی و سازمانی مستقر شده‌اند. این مراکز خدمت‌رسانی، علاوه بر توزیع غذای گرم و سرد، امکاناتی مانند استراحتگاه شبانه، فضای اسکان خانوادگی، خدمات بهداشتی و درمانی، وان حمام سیار، امانت‌داری، ایستگاه‌های فرهنگی و توزیع اقلام ضروری سفر را در اختیار زائران قرار می‌دهند. بخش مهمی از این موکب‌ها از ماه‌ها پیش آماده‌سازی شده‌اند، تأمین مواد غذایی، تجهیزات سرمایشی و گرمایشی، برپایی چادرها و سازه‌های موقت، جذب نیروهای داوطلب و هماهنگی با نهادهای پشتیبان، از جمله اقداماتی بوده که پیش از آغاز موج حرکت زائران انجام شده است.
محور اصلی عبور زائران از همدان به دو شاخه اصلی تقسیم می‌شود. نخست مسیر همدان – کرمانشاه – اسلام‌آباد غرب – مهران که بیشترین حجم تردد را به خود اختصاص می‌دهد. دوم مسیر همدان – صحنه – قصرشیرین – خسروی که امسال با توسعه زیرساخت‌های جدید در پایانه مرزی، ظرفیت بیشتری برای پذیرش کاروان‌ها پیدا کرده است.
خدمات موکب‌ها در این مسیر تنها به جنبه معیشتی محدود نیست. بسیاری از مراکز، ایستگاه‌های فرهنگی و مذهبی برپا کرده و با برگزاری مراسم روضه‌خوانی، پخش نوحه و قرائت زیارت‌نامه، فضای معنوی ویژه‌ای ایجاد کرده‌اند. در کنار آن، بخش درمانی این موکب‌ها به‌طور شبانه‌روزی آماده رسیدگی به مشکلات جسمی زائران از جمله تاول پا، گرفتگی عضلات، ضعف بدنی و بیماری‌های خفیف است. داده‌های ستاد اربعین استان نشان می‌دهد که امسال چندین هزار زائر از محورهای همدان عبور خواهند کرد؛ آماری که نسبت به سال گذشته افزایش قابل توجهی داشته است. بخشی از این زائران از کشورهای افغانستان، پاکستان و جمهوری آذربایجان هستند و همدان را به دلیل موقعیت جغرافیایی و سهولت دسترسی، به عنوان مسیر گذر خود انتخاب می‌کنند.
با آغاز شب، روشنایی موکب‌ها فضای جاده را دگرگون می‌کند. پرچم‌های یا حسین (ع) و یا ابوالفضل (ع) در باد می‌رقصند و صدای مداحی و نوای لبیک یا حسین از بلندگوها شنیده می‌شود. این فضای معنوی، خستگی راه را از تن زائران بیرون کرده و انگیزه ادامه سفر را دوچندان می‌سازد.
حضور گروه‌های داوطلب جوان و نوجوان در اداره امور موکب‌ها، جلوه‌ای خاص به خدمت‌رسانی داده است. عملیات پخت‌وپز، توزیع غذا، نظافت محوطه، راهنمایی کاروان‌ها و مدیریت پذیرش مسافران همگی با مشارکت این نیروها انجام می‌شود.
موکب‌های استان همدان، که عمدتاً با حمایت مالی مردم و خیرین اداره می‌شوند، نه‌تنها نیازهای فوری زائران را برطرف می‌کنند، بلکه با ایجاد فضایی آرام و امن، زمینه‌ساز ادامه سفر آن‌ها تا پایانه‌های مرزی می‌شوند. هماهنگی این مراکز با دستگاه‌های انتظامی، هلال‌احمر و اورژانس جاده‌ای، بخشی جدانشدنی از موفقیت این خدمت‌رسانی گسترده است.
در روزهای آینده، با نزدیک‌تر شدن به موعد اربعین، پیش‌بینی می‌شود حجم عبور زائران از محورهای همدان به مرزها به اوج خود برسد و فعالیت موکب‌ها و نیروهای پشتیبان، تا پایان این رویداد بزرگ مذهبی ادامه یابد.
موکب‌های همدان دلگرمی راه عاشقی هستند
احمد جلیلی، زائر ۴۲ ساله اهل مشهد در گفتگو با خبرنگار مهر بامداد چند روز پیش دل به راه سپرد تا در جمع میلیون‌ها زائر اربعین حسینی، با پای پیاده یا با وسیله نقلیه‌های عمومی، خود را به حرم سیدالشهدا (ع) برساند. او پس از عبور از چندین استان، اکنون وارد همدان شده و این مسیر را برای استراحت کوتاه و استفاده از خدمات موکب‌ها انتخاب کرده است.
وی توقف در همدان را یکی از بهترین تجربه‌های سفر خود می‌داند و معتقد است نظم و گستردگی خدمات موکب‌های این استان، مثال‌زدنی است. از نگاه او، استقرار موکب‌ها در نقاط مختلف جاده، باعث شده حتی در ساعات شب یا سحر، زائران بدون دغدغه بتوانند استراحت کنند، غذای گرم میل کنند و تجهیزات مورد نیاز سفر را تهیه کنند.
اجلیلی تأکید می‌کند: این خدمات صرفاً مادی نیست بلکه بُعد معنوی آن، تأثیری عمیق بر روح و جان زائر می‌گذارد. فضای معنوی موکب‌ها، نواهای مداحی در پس‌زمینه، گرمای چای تازه دم شده و لبخند دائمی خادمان، حس حضور در خانه‌ای امن و آشنا را برای مسافر ایجاد می‌کند.
این زائر مشهدی شب گذشته را در یکی از موکب‌های محور همدان – کرمانشاه سپری کرده و قرار است صبح زود حرکت خود را به سوی کرمانشاه و از آن‌جا به سمت مرز مهران ادامه دهد. او می‌گوید تجربه چند ساعت حضور در موکب‌های همدان، برایش به اندازه یک روز کامل استراحت، توان‌بخش بوده است.
شب‌های آرام در موکب‌های همدان بهترین هدیه سفر بود
لیلا نوازی، ۳۵ ساله و اهل گنبدکاووس در گفتگو با خبرنگار مهر پس از روزها سفر از شمال ایران، در میانه مسیر خود توقفی چند روزه در همدان داشته است. هدف او از این توقف، نه تنها رفع خستگی، بلکه تجربه فضای معنوی موکب‌های مسیر و بهره‌مندی از امکاناتی بوده که برای زائران، به‌ویژه بانوان، فراهم شده است.
به گفته وی، موکب‌های همدان فضای خانوادگی و آرامی را مهیا کرده‌اند که زنان زائر به راحتی می‌توانند در آن اقامت داشته باشند. جدا بودن بخش بانوان، رعایت نکات بهداشتی، نظافت مداوم امکانات و تأمین غذای گرم، از جمله نکاتی است که او به آن اشاره کرده است. اقامت لیلا نوازی در همدان، فرصتی ایجاد کرده تا علاوه بر استراحت جسمی، فرصتی برای گفت‌وگو با دیگر زائران و بهره‌مندی از جلسات معنوی کوتاه درون موکب‌ها داشته باشد. صدای روضه، پرچم‌های مشکی برافراشته و صف‌های منظم پذیرایی، بخشی از صحنه‌هایی است که به گفته او، در ذهنش حک شده‌اند.