فرارو- دونالد ترامپ برای بار دوم رئیس جمهور ایالات متحده شد و یکی از مهمترین موضوعات درباره او، نوع واکنش‌هایی است که در رابطه با ایران خواهد داشت. دونالد ترامپ در دور اول ریاست جمهوری خود تلاش کرد از طریق فشار حداکثری، ایران را مجبور به پذیرش شرایط مد نظر خود کند، این بار نیز این پرسش مطرح است که طرح جدید او در قبال ایران چه خواهد بود.
به گزارش فرارو، مسعود پزشکیان، اخیرا درباره پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات گفته است: «برای ما هرگز تفاوتی نخواهد داشت که چه کسی در انتخابات آمریکا پیروز شده، چرا که کشور و نظام ما به قدرت درونی خود با ملتی با عزت و عظمت متکی است. اولویت خود را توسعه روابط با کشور‌های اسلامی و همسایه قرار داده‌ایم و عمیقا معتقد به ایجاد وحدت و انسجام میان کشور‌های اسلامی هستیم و باور داریم.» برخی تحلیلگران نیز معتقدند تفاوتی ندارد چه کسی رئیس جمهور ایالات متحده باشد، با این وجود برخی دیگر معتقدند گرچه اقتدار کشور و استقلال آن هرگز تغییر نمی‌کند، اما تا حدودی در حوزه سیاست خارجی فرق می‌کند که چه کسی رئیس جمهور آمریکا باشد.
با توجه به این موضوع پرسش‌هایی مطرح است از جمله این که در بعد سیاست خارجی با بازگشت ترامپ چه اتفاقاتی میان ایران و آمریکا ممکن است رقم بخورد و برای تقابل با ترامپ چه گزینه‌هایی داریم؟ محسن جلیلوند تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل و استاد روابط بین الملل در گفتگو با فرارو به این پرسش‌ها پاسخ داده است:
دوران ترامپ دورانی بسیار متفاوت خواهد بود
محسن جلیلوند به فرارو گفت: «دوران ترامپ، دوران بسیار متفاوتی برای ما خواهد بود، چرا که بعد از ۷ اکتبر ۲۰۲۳، دیگر این رئیس جمهور آمریکا نیست که برای خاورمیانه تصمیم می‌گیرد. این نخستین وزیر اسرائیل است که تصمیم می‌گیرد. حالا این رئیس جمهور هر که می‌خواهد باشد. درواقع سیاست‌های آمریکا در قبال منطقه، مبتنی بر سیاست‌های اسرائیل خواهد بود. این اسرائیل است که قرار است، مدیریت خاورمیانه را بر عهده بگیرد. نتانیاهو ۸ اکتبرسال گذشته این ادعا را مطرح کرد که از این پس خاورمیانه‌ای جدید را خواهیم دید. ترامپ، هم در نطق جدید خود، همین موضوع را مطرح کرد که ما خاورمیانه‌ای جدید ایجاد خواهیم کرد. این خاورمیانه جدید مستلزم یک چینش جدید است؛ بنابراین کانون محوری سیاست گذاری ایالات متحده در قابل خاورمیانه، اسرائیل خواهد بود. برای ایالات متحده نیز چند نکته حائز اهمیت است که شامل تثبیت امنیت اسرائیل و گسترش نفوذ اسرائیل در منطقه؛ خواه از طریق صلح، مثل صلح ابراهیم و خواه از طریق جنگ، مثل جنگ غزه و لبنان است.»
وی افزود: «بنابراین، اسرائیل می‌خواهد نفوذ خود را در منطقه افزایش دهد و آمریکا هم تا جایی که می‌تواند از اسرائیل در این مسیر، پشتیبانی خواهد کرد. طبیعتا به واسطه نفوذ اسرائیل در منطقه، سعی خواهد شد فشار بر ایران نیز بیشتر شود، بنابراین برایان هوک که در حال چینش وزارت خارجه ایالات متحده است با توجه به شناخت کاملی که از ایران دارد، سعی خواهد کرد، تیمی را انتخاب کند که بتواند از طریق آن، فشار را بر ایران افزایش دهد.»
ترامپ از بدو ورود به کاخ سفید فشار علیه ایران را آغاز می‌کند
این تحلیلگر ارشد سیاسی گفت: «ایران در قبال ترامپ ۲ راهبرد دارد که شامل گزینه سازش حداکثری و مذاکره است یا عصیان حداکثری که شامل بازدارندگی هسته ای، انجام آزمایش‌های موشکی و امثالهم است. ایران راهی به جز این ۲ راه ندارد. مطمئنا ترامپ نیز برای دستیابی به نتیجه، فشار را بر این وارد خواهد کرد. البته این را نیز در ذهن داشته باشیم که ترامپ یک شخص نیست، بلکه ترامپ نماد یک جریان و طرز فکر یا نوعی قدرت در ایالات متحده است؛ بنابراین به جز ۲ روشی که اشاره کردم نداریم. رسیدن به چیزی بین این ۲ راهکار تقریباً ناممکن خواهد بود. نه اکنون سال ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ است که ترامپ از برجام خارج شود و نه ایران، ایران آن زمان است. همه چیز نسبت به آن دوران تغییر کرده و هر مقایسه‌ای هم اشتباه خواهد بود.»
وی افزود: «استنباط من از وضعیت موجود این است که ترامپ از بدو ورود به کاخ سفید، فشار خود را آغاز می‌کند تا ایران را به سمت مذاکره بکشاند. یکی از دلایلی که ما بودجه سال آینده را در حوزه نظامی افزایش داده ایم همین است. ما در بودجه سال آینده در بخش نظامی، شاهد افزایش ۲۰۰ درصدی هستیم. علت این امر هم پیش بینی‌هایی است که از سوی مقام‌های ارشد کشور در حوزه سناریو‌های مختلف اندیشده شده است. اما معتقدم اگر قرار باشد درگیری رخ دهد، این درگیری را نه ایران آغاز می‌کند و نه ایالات متحده، بلکه، این درگیری توسط اسرائیل ایجاد خواهد شد. اسرائیل منتظر یک پاسخ سخت از سوی ایران به نام «وعده صادق ۳» است تا جنگ را آغاز کند. هدف اسرائیل این است که ایران را در مدت کوتاه باقی مانده تا دولت جدید ایالات متحده، درگیر یک چالش سنگین کند. در این مدت نیز، بایدن در شرایط بسیار سختی قرار دارد و مدت باقی مانده از دولت او نیز بسیار حساس است. نمی‌توان گفت آمریکا دیگر نفوذی روی اسرائیل ندارد، اما اسرائیلی‌ها این بار تصمیم‌های خود را از قبل گرفته اند و دیگر منتظر نظر دولت بایدن نخواهند ماند.»
source