نگاهی به شکست‌های بزرگ ایکس باکس در سال‌های اخیر

در این مقاله قصد داریم به برخی از اشتباهات و شکست‌های بزرگ ایکس باکس در دو نسل اخیر بپردازیم. با ماه همراه باشید.

عرضه یک کنسول ضعیف‌تر به نام Xbox Series S

عرضه یک سخت‌افزار اقتصادی در میان کنسول‌های نسل فعلی، یک اقدام زیرکانه به نظر می‌رسید. با اینکه Xbox Series S نسبت به برادر بزرگ‌تر خود قیمت کمتری داشت، اما قادر به ارائه برخی از ویژگی‌های Xbox Series X مانند معمکاری ولوسیتی، DirectX Raytracing و Quick Resume بود. اما این اواخر، حواشی عناوینی مانند اجرای بازی‌ها با رزولوشن بسیار پایین، Baldur’s Gate 3 و Black Myth: Wukong شروع به سست کردن جایگاه این کنسول اقتصادی در بازار کرده‌اند. اکنون در سال ۲۰۲۵، قدرت سخت‌افزاری کمتر این کنسول تبدیل به یک دردسر برای توسعه‌دهندگان، مخاطبان و مایکروسافت شده است.

یا هر دو یا هیچ کدام!

مایکروسافت انتشار یک بازی به صورت همزمان و با محتوای یکسان برای Xbox Series X و S را اجباری کرده است. شاید این سیاست به نفع مصرف‌کنندگان باشد، اما برای برخی از توسعه‌دهندگان دردسر ایجاد می‌کند. مایکروسافت نمی‌خواهد Series S از قافله جا بماند و این موضوع را مستقیماً به تمام استودیوهایی که کیت توسعه دریافت می‌کنند، اعلام کرده است. در نتیجه، برخی از استودیوها روی PS5 و PC متمرکز شده‌ و ترجیح می‌دهند پورت Xbox Series X/S به زمانی دیگر موکول شود، مانند Baldur’s Gate 3.

SSD با حافظه‌ کم

این فقط مشکل Xbox Series X/S نیست. در واقع، حافظه PS5 هم با توجه به حجم عناوین جدید خیلی کم به نظر می‌رسد‌ و حتی حافظه کمتری نسبت به Xbox Series X دارد. مطمئناً مدیران هر دو شرکت می‌توانستند حدس بزنند که ۱ ترابایت فضای ذخیره‌سازی با توجه به حجم عناوین جدید اصلا کافی نیست. شما به حجم برخی از عناوین فرست پارتی مایکروسافت نگاه کنید؛ Forza Motorsport 7 با حجمی معادل ۱۳۰ گیگابایت منتشر شد (اگرچه پچ‌های بعدی این بازی حجم آن را ۲۵ گیگابایت کاهش دادند) و Starfield با حجم ۱۴۰ گیگابایت. شما در هر دو کنسول با نصب ۳ یا ۴ بازی، تقریبا نیمی از حافظه کنسول خود را پر می‌کنید. در هر دو کنسول شما مجبور به خرید هارد برای افزایش فضای ذخیره‌سازی‌ هستید.

ضعف و کمبود عناوین فرست پارتی

مایکروسافت از دوران Xbox One با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کند‌. البته نمی‌توان انکار کرد که این شرکت امروزه از نظر عناوین فرست پارتی، تقریبا مشکل کمیتی ندارد، به خصوص در مقایسه با تعداد فرست پارت‌های PlayStation. مشکل اصلی Xbox ناشی از سیاست‌های عجیب سخت‌افزاری بود. تمرکز روی کینکت، شبکه‌های تلویزیونی، سیستم‌های سرگرمی همه‌جانبه و دیگر مسائل که همه و همه باعث شدند Xbox One از چشم‌ مخاطبان بیفتد، زیرا فلسفه اصلی یک کنسول بازی، بازی کردن است نه تماشای شبکه‌های تلویزیونی. حالا با خرید شرکت‌های Bethesda و Activision-Blizzard، مایکروسافت آی‌پی‌های بسیاری تحت اختیار دارد، اما باید روی کیفیت آن‌ها نیز تمرکز کند.

افشای تصادفی اسناد محرمانه

در سپتامبر ۲۰۲۳، زمانی که مایکروسافت درگیر کشمکش‌های خرید Activision Blizzard King با کمیسیون تجارت فدرال بود، این شرکت اسناد ویرایش نشده و محرمانه خود را در وبسایت دادگاه ناحیه شمال کالیفرنیا آپلود کرد. حالا تقریبا تمام برنامه‌های Xbox تا حدود ۱۰ سال آینده برای همه رو شده بود. اشاره به Xbox Series X بدون دیسک، برنامه‌هایی برای یک کنترلر جدید و بازه انتشار کنسول نسل بعدی Xbox به علاوه برخی از اطلاعات و اسناد قدیمی Bethesda، بخشی از این اسناد بودند. چنین اشتباهاتی رخ می‌دهند، اما این یکی دیگر شاهکار بود!

نقض قوانین حریم خصوصی کودکان

در یک اتهام جداگانه از سوی کمیسیون تجارت فدرال، مایکروسافت به دلیل نقض قوانین حریم خصوصی کودکان در ژوئن ۲۰۲۳ محکوم به پرداخت ۲۰ میلیون دلار جریمه شد. این اتهام مربوط به جمع‌آوری اطلاعات شخصی کودکانی است که در Xbox Network ثبت نام کرده‌اند، بدون اینکه روشی برای اطلاع والدین یا کسب رضایت آن‌ها وجود داشته باشد. بدتر از آن، مایکروسافت به دلیل نگهداری و به اشتراک‌گذاری غیرقانونی اطلاعات شخصی‌ای که به دست آورده بود، مجرم شناخته شد.

سرویس Game Pass نتوانست به اهداف مالی خود دست یابد

خدمات سرویس‌های اشتراکی برای کسب نتایج بلند مدت در نظر گرفته شده‌اند، اما هم Xbox و هم PlayStation به آرامی یاد می‌گیرند که این مدل تجارت چندان سریع به نتیجه نمی‌رسد. در فضای سرمایه‌داری که به دنبال رشد ثابت سال به سال است، اگر پروژه‌ای نتواند اهداف مالی خود را برآورده کند، برای اصلاح زیان‌هایش کل شرکت به استرس و وحشت می‌افتد. رشد Game Pass در سال ۲۰۲۲ حدود ۲ درصد بود و در ۲۰۲۳ حدود ۱ درصد، بنابراین شاید کاهش تعداد مشترکین این سرویس منجر به تصمیم بی‌رحمانه مایکروسافت برای تعطیل کردن استودیوهای زیر دست خود شده است.

تعطیلی دو استودیوی Tango Gameworks و Arkane Austin

دو استودیوی با استعداد مایکروسافت به طور ناگهانی و بی‌رحمانه تعطیل شدند. در اقدامی عجیب مایکروسافت تصمیم گرفت که استودیوهای Tango Gameworks و Arkane Austin را تعطیل کند. این اقدام اصلا منصفانه به نظر نمی‌رسید، زیرا Tango Gameworks که با سری The Evil Within شناخته می‌شود، یکی از عناوین برجسته سال ۲۰۲۳ یعنی Hi-Fi Rush را منتشر کرد. مایکروسافت بعد از تعطیلی این دو استودیو، نمک به زخم‌ اعضای استودیو هم پاشید، زیرا تنها ۲۴ ساعت پس از تعطیلی، مت بوتی (Matt Booty) رئیس Xbox Game Studios، اذعان داشت که این شرکت به عناوین کوچک‌ و موفق نیاز دارد. ظاهرا Hi-Fi Rush عنوان کوچکی که برنده جوایز متعددی شده بود، با معیارهای بوتی سازگار نبود. Arkane Austin هم که قطعا تحت تأثیر Redfall قرار گرفت و ظاهرا یک اشتباه کافی بود تا این استودیو به تاریخ بپیوندد.

مدیریت نادرست آی‌پی Fable و تعطیلی استودیو Lionhead

مایکروسافت قبلاً هم استودیوهای موفق را تعطیل کرده است، مانند Lionhead، خالقین Fable، که در سال ۲۰۱۶ تعطیل شد. پس از تصاحب Lionhead توسط مایکروسافت، این استودیو مجبور شد تا عناوین سرویس محور بسازد و Fable Legends نقطه ورود آنها به این سبک بود. اما مراحل توسعه پروژه چندان رضایت‌بخش نبود و مایکروسافت آن را لغو و استودیو را تعطیل کرد. اگر آنها یک استودیو را پرورش می‌دادند تا روی عناوین سرویس محور کار کند، شاید استودیوی Lionhead تعطیل نمی‌شد.

سوء مدیریت برند Halo

Halo بزرگ‌ترین گوهر درخشان تاج مایکروسافت بود. پلتفرم ایکس باکس با نام Halo شناخته می‌شود، فرنچایزی که باعث شد مایکروسافت بتواند در گیمینگ مقابل PlayStation و Nintendo بایستد. تغییر رویکرد خطی کمپین به ساختار جهان باز و کمبود محتوا برای بخش چندنفره، مورد انتقاد قرار گرفتند. چند ماه‌ پس از عرضه Halo Infinite در سال ۲۰۲۱، این بازی خیلی سریع از مرکز توجهات خارج شد. توسعه‌دهندگان سابق استودیوی 343Industries رهبری ضعیف مایکروسافت را عامل سقوط Halo اعلام کردند و مت بوتی اعتراف کرد که برنامه منسجمی برای حفظ Halo وجود نداشت.

عرضه بازی Redfall

احتمالا به توضیح بیشتری نیاز نیست. استودیوی Arkane Austin بسیار با استعداد بود، اما تغییر سبک به شوتر اول چیزی نبود که در آن مهارت داشته باشند. Redfall به دلیل گیم‌پلی ضعیف، داستان سطحی، ایرادات فنی و مراحل خسته‌کننده مورد انتقاد قرار گرفت و آخرین میخ را به تابوت Arkane Austin زد.

اخراج گسترده کارمندان در سال ۲۰۲۴

تنها ۳ ماه پس از خرید ABK به مبلغ نجومی ۶۹ میلیارد دلار، و زمانی که کارمندان شرکت خوشحال بودند قرار است در زیرمجموعه یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های دنیا یعنی مایکروسافت کار کنند، موج‌های متعدد اخراج آغاز شد. مایکروسافت در ژانویه سال ۲۰۲۴ تعداد زیادی از نیروی کار خود را اخراج کرد. در مجموع ۹ درصد از کارمندان بخش گیمینگ مایکروسافت از کار بیکار شدند. در دوران پس از همه‌گیری کرونا، بسیاری از شرکت‌های حوزه فناوری گریبان‌گیر مشکلات مالی، تورم و تعدیل نیرو بودند. اما از شرکتی با جیب‌های پُر مانند مایکروسافت، اخراج کارمندان آن هم در این ابعاد بعید بود.

درس نگرفتن از اشتباهات گذشته

رویدادهای چند سال اخیر، نشان داد که مایکروسافت به سادگی از اشتباهات گذشته خود درس نمی‌گیرد. تعطیلی Arkane Austin تکرار اشتباهی است که با استودیوی Lionhead انجام دادند‌. وجود ضعف و کمبود عناوین فرست‌ پارتی، عدم پایداری در پیش گرفتن یک استراتژی خاص، تمرکز روی چندین هدف مانند پیشرفت ارگانیک و رشد جهشی و… همه و همه تکرار اشتباهات گذشته هستد.