آرمان امروز : در سال‌های اخیر و در سایه تحولات فکری و سیاسی جوامع، مفاهیم بنیادینی همچون دموکراسی، مشارکت عمومی و شنیده شدن صدای اقشار مختلف مردم، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته‌اند. در این میان، تحلیل‌گران و کارشناسان سیاسی تلاش دارند با واکاوی ریشه‌های تاریخی تحولات سیاسی، نسبت این مفاهیم را با ساختارهای حکمرانی در جهان معاصر بررسی کنند.
شنیدن صدای اقشار ضعیف جامعه یکی از بنیادی‌ترین وظایف هر دولت مردمی و مسئول است. اقشار ضعیف معمولاً کمترین دسترسی را به تریبون‌ها، رسانه‌ها و مجاری قدرت دارند، در حالی که بیشترین تأثیر را از تصمیمات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دولت‌ها می‌پذیرند. اگر نظامی ادعای دموکراسی و عدالت اجتماعی دارد، نمی‌تواند نسبت به خواسته‌ها، مشکلات و نیازهای این گروه‌ها بی‌تفاوت باشد.
هادی اعلمی فریمان، کارشناس مسائل سیاسی، در گفت‌وگو با آرمان امروز گفت: شنیدن صدای همه اقشار، نخستین گام در مسیر دموکراسی واقعی است.
هادی اعلمی فریمان، کارشناس مسائل سیاسی، با اشاره به روند تاریخی تحولات سیاسی بشر، عنوان کرد: «تاریخ سیاسی بشریت مسیر بسیار طولانی و پر از فراز و نشیب را طی کرده است؛ از نظام‌های توتالیتر و مطلقه و یک‌جانبه‌گرا با ساختارهای سلطنتی و مونارشی، تا رسیدن به مرحله‌ای که دموکراسی در آن حاکم شود و صداهای متنوع مردم در ساختار آن شنیده شود.»
وی ادامه داد: «دموکراسی ساختاری است که در آن باید منافع تمام اقشار مردم در نظر گرفته شود. پیشرفت‌هایی که در جریان‌های پست‌مدرنیستی حاصل شده نیز در همین راستا قابل تفسیر است؛ جایی که بحث شنیده شدن صدای بی‌صدایان و محرومان تاریخ مطرح می‌شود.» اعلمی فریمان با ذکر مثالی از تاریخ ایالات متحده افزود: «پست‌مدرنیست‌ها تأکید دارند که روایت‌های تاریخی اغلب توسط غالبان و فاتحان نوشته شده و این در حالی است که باید به تاریخ سکوت اقوامی همچون بومیان آمریکا نیز توجه کرد؛ اقوامی که هرگز نتوانستند صدای خود را در تاریخ به گوش برسانند.» این کارشناس سیاسی تصریح کرد: «در بررسی دموکراسی‌های اصیل، آنچه اهمیت دارد، بازتاب صدای همه مردم است. در مقابل، نظام‌هایی وجود دارند که با پوشش دموکراسی، انتخابات فرمایشی برگزار می‌کنند، در حالی‌که مردم نقشی واقعی در آن فرآیندها ندارند و صرفاً منافع طبقه حاکم پیگیری می‌شود.» وی با اشاره به ساختار سیاسی کشور گفت: «در جمهوری اسلامی، اقشار مختلفی وجود دارند که برخی از آن‌ها در قالب سندیکاها می‌توانند مطالبات خود را مطرح کنند، مانند حوزه کارگری. اما بسیاری دیگر از گروه‌ها اساساً صدایی در نظام تصمیم‌گیری ندارند.»
اعلمی فریمان خاطرنشان کرد: «در برخی موارد، کارزارها، میتینگ‌ها، نامه‌های سرگشاده یا نظرسنجی‌ها راه‌هایی برای بازتاب مطالبات مردمی هستند. اما بهترین شیوه، بهره‌گیری از ظرفیت قانون اساسی و انجام همه‌پرسی در مسائل مهم است. این اقدام می‌تواند اعتماد عمومی را افزایش دهد و مشروعیت سیاسی نظام را تقویت کند.»
وی تأکید کرد: «کارکرد اصلی حکومت باید کسب رضایتمندی و خدمت به مردم باشد. مسئولان باید پاسخگوی مطالبات باشند، چراکه پاسخگویی شرط یک حکومت خوب است.» اعلمی فریمان در ادامه به ضرورت شفاف‌سازی اشاره کرد و گفت: «جز در مواردی چون مذاکرات محرمانه یا موضوعات نظامی، باقی امور باید برای مردم شفاف باشد. مردم باید از روندهای حکومتی اطلاع داشته باشند.»
او اضافه کرد: «حکومت باید صدای همه اقشار از جمله شهرنشینان، دانشجویان، کارمندان، بازنشستگان، کارگران و اهالی فرهنگ و کتاب را بشنود و به مطالبات آنان پاسخ دهد.» این کارشناس مسائل سیاسی با ذکر مثالی گفت: «سال‌هاست که بحث تمدن‌سازی و پاسداشت اهالی فرهنگ و ادب را مطرح می‌کنیم، اما هنوز نتوانسته‌ایم مطالبات آن‌ها را از دولت جدا کنیم و تصمیم‌گیری را به خود آن‌ها واگذار کنیم.»
وی در پایان اظهار داشت: «اولین گام برای تمدن‌سازی، ایجاد خلاقیت است و نخستین شرط آن، حذف کامل سانسور و واگذاری مسائل به اهل فرهنگ و هنر است. برای داشتن یک حکومت خوب و دموکراسی کارآمد، باید نقش همه اقشار به رسمیت شناخته شود و مقررات‌زدایی گسترده صورت گیرد.»
source