علی محمد نمازی
آرمان امروز : دانش و مهارت های ارتباطی و رفتاری یکی از بنیادی ترین عناصری است که در جوامع انسانی و در نزد نخبگان علوم اجتماعی و عرصه سیاسی نه تنها برای برقراری ارتباطات موثر بین افراد، بلکه برای توسعه و پیشرفت جوامع ضروری می باشد. این مهارت ها به انسان ها این امکان را می دهند که احساسات، افکار و ایده های خود را با دیگران به اشتراک بگذارند و روابط بین فردی وملل را بهبود بخشند. در راس مهارت های ارتباطی، توانایی شنیدن فعال وجود دارد. شنیدن فعال به معنی توجه کامل به گوینده، درک احساسات و نیازهای او و پاسخ دهی مناسب است. این مهارت به افراد اجازه می دهد که نه تنها پیام های کلامی را درک کنند بلکه پیام های غیرکلامی مانند زبان بدن، حالات چهره و تن صدا را نیز تجزیه و تحلیل کنند. علاوه بر شنیدن فعال، مهارت های کلامی نیز جزء اساسی ارتباطات موثرند. استفاده از زبان مناسب، توانایی بیان افکار به طور واضح و مختصر از ارکان برقراری ارتباطات است. مانند شنیدن فعال علاوه بر ارتباط کلامی، مهارت های غیرکلامی نیز از اهمیت بالایی برخوردارند. زبان بدن، حالات چهره، حرکات دست و حتی سکوت می توانند پیام های عمیقی را منتقل کنند که گاهی از کلمات موثرترند. افرادی که قادر به درک و استفاده از این سیگنال های غیرکلامی هستند، بهتر می توانند روابط خود با دیگران را تقویت و توسعه دهند.
از دیگر جنبه های مهم مهارت های ارتباطی، توانایی مدیریت تعارض و ایجاد ارتباطات موثر در شرایط دشوار است. در هر دو رابطه فردی و جمعی، ممکن است موقعیت هایی پیش بیاید که نظرات مختلفی وجود داشته باشد. توانایی حل تعارضات به معنای شناخت منابع اختلاف و یافتن راه حل های مشترک است. افراد در دولت هایی که در این زمینه مهارت دارند، می توانند به جای درگیر شدن در نزاع، بر روی یافتن نقاط مشترک تمرکز نموده و روابط مثبت را حفظ کنند.مهارت های رفتاری نیز در این زمینه بسیار حیاتی هستند. رفتارهای مثبت مانند احترام، صداقت و همدلی می تواند به ایجاد و تقویت روابط کمک کند. افرادی که به دیگران احترام می گذارند و نسبت به آنها همدلی نشان می دهند، معمولا در جوامع انسانی محبوب تر و قابل اعتمادترند.دوره ریاست جمهوری جناب خاتمی و حضورشان در مجامع و کشورها و برقراری ارتباط صمیمانه با طرف مقابل مثال و مصداق خوبی برای این موضوع است.
این رفتارها به نوبه خود می توانند به افزایش همکاری و تعامل مثبت در جوامع کمک کنند.در نهایت، می توان گفت که مهارت های ارتباطی و رفتاری نقش کلیدی در زندگی شخصی و اجتماعی افراد د دولت ها ایفا می کنند. این مهارت ها به عنوان ابزارهایی برای ایجاد و تقویت روابط انسانی، تسهیل ارتباطات موثر و مدیریت اختلافات عمل می کنند. با توجه به تغییرات سریع در جوامع مدرن و نیاز به هماهنگی بیشتر در ارتباطات، اهمیت تقویت این مهارت ها دوچندان می شود.
با عنایت به مقدمه بالا برقراری و داشتن ارتباطات مؤثر و مفید آنهم در شرایطی که محدودیت جدی منابع وجود دارد و نیازهای بشری نیز در حال افزایش است داشتن مهارت ارتباطی نشانه توانایی افراد و دولت هاست و متأسفانه کشورمان ایران به دلیل بی توجهی، تنبلی و کم کاری در عرصه سیاست خارجی و افتخار به صدور قطعنامه های تحمیلی سازمان ملل بر علیه کشور موجب گردید فرصت های مهمی از قبیل افزایش درآمد از محل صادرات به خصوص نفت و گاز و واردات ارزان و به صرفه از دست بدهیم.
موازی کاری، به گماردن افراد غیر متخصص در عرصه سیاست خارجی و دخالت نظامیان در سیاست از علل مهم دیگر در موفق نبودن سیاست خارجی است.
قطع ارتباط با آمریکا دارای قدرت بی رقیب در جهان، تحمل تحریم های کمر شکن، تحمل دو جنگ بسیار نابرابر،اصرار بر داشتن روابط با چین روسیه،کره شمالی، ونزوئلا و کشورهای فقیر جهان و تنها بودن در سازمان ها و مجامع بین المللی از آثار بی توجهی به اهمیت بسیار بالای سیاست خارجی فعال و داشتن روابط کارآمد به خصوص کشورهای اروپایی و آمریکای است.
اگر چه بسیار دیر شده است و ادامه وضعیت بلاتکلیفی موجود به هیچ وجه نفع و صلاح کشور نیست و باید هر چه سریعتر:
۱-غربال کردن اطرافیان شخصیت های رده های بالای نظام از وجود جاسوس و تصمیم سازان متوهم.
۲- «ناز نکردن» و استفاده ازهر فرصتی برای ایجاد آتش بس پایدار و رسیدن به توافق. چرا که درصورت درگیری مجدد، این نوبت با تاکتیک و تکنیک های جدید آنها» ایران» قربانی چانه زنی برای چند درصد غنی سازی می شود. البته می توان پیشنهاد دو سه دهه تعطیلی هر نوع غنی سازی را به آنها داد و از این بن بست فعلا خارج شد
۳-با استفاده از تجربیات موفق و افراد کاربلد درگیر در مذاکرات الجزایر برای آزادی گروگانها، صلح با عراق و توافق برجام به منظور تشکیل هیات قوی مذاکره کننده استفاده کرد. البته با اختیارات تام. زیرا این بار مسئولیت خیلی سنگین است
۴- کنار زدن و یا کنترل محکم هزینه سازان شعاری تا اینکه اعصای هیات فوق بتوانند با سرعت و به خوبی عمل نموده وکار را به نتیجه برسانند
۵- سامان دهی پشتوانه ملی بالا برای مذاکره کنندگان، ایجاد نشاط سیاسی در کشور از طریق آزادی زندانیان سیاسی و باز سازی نهادهای مدنی و ایجاد فضای باز برای گفتگو با بخش های ناراضی و سرخورده و توجه جدی به قشر آسیب دیده و زیر خط فقر و تدابیری اندیشیده شود تا صدا سیما نماینده واقعی اکثریت جامعه باشد.
source