آرمان امروز-گروه اقتصادی: بر اساس گزارش اخیر مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه کشور در آبانماه ۱۴۰۴ به ۴۰.۴ درصد رسید که نسبت به مهرماه ۱.۵ واحد درصد افزایش نشان میدهد. این رقم، بالاترین سطح تورم ۱۲ماهه از اسفند ۱۴۰۲ به شمار میرود و زنگ خطری برای اقتصاد خانوادهمحور ایران است. تورم نقطهبهنقطه (مقایسه با آبان ۱۴۰۳) نیز به ۴۹.۴ درصد بالغ شد، به این معنا که خانوارها به طور میانگین ۴۹.۴ درصد بیشتر برای خرید کالاها و خدمات هزینه کردهاند. تورم ماهانه آبان ۳.۴ درصد گزارش شده که عمدتاً ناشی از افزایش قیمت میوه، خشکبار و محصولات خوراکی (با تورم ۶۶ درصدی در این گروه) است. دامنه تغییرات تورم سالانه برای دهکهای درآمدی از ۳۹.۵ درصد (دهک دهم) تا ۴۱.۷ درصد (دهک اول) متغیر است، که نابرابری را تشدید میکند. این آمار، که توسط خبرگزاری ایرنا و مرکز آمار منتشر شده، نشاندهنده تسریع روند تورمی در نیمه دوم سال است
این تورم، قدرت خرید خانوارها را ۲۵ درصد از ابتدای سال کاهش داد و ضریب جینی را به ۰.۴۲ رساند. دهکهای پایین، با تورم ۴۱.۷ درصدی، بیش از ۳۰ درصد درآمد خود را به غذا اختصاص میدهند، که خطر فقر مطلق را برای ۲۰ میلیون نفر افزایش میدهد. رشد اقتصادی، طبق پیشبینی بانک جهانی، تنها ۱.۵ درصد در ۱۴۰۴ خواهد بود، در حالی که تورم ۴۹ درصدی، رکود تورمی را تشدید میکند. بخش مسکن نیز تحت فشار است: سه سناریو تا پایان سال پیشبینی میشود – از رکود عمیق با تورم ۵۰ درصدی تا رشد محدود در صورت آتشبس منطقهای. کسبوکارهای کوچک، با هزینههای عملیاتی ۴۰ درصد بالاتر، ورشکستگی ۱۵ درصدی را تجربه کردهاند. دولت رئیسی، با وعده مهار تورم از طریق “اقتصاد مقاومتی”، تاکنون ناکام مانده و اعتماد عمومی را فرسوده است.
با روند فعلی، پیشبینی میشود تورم سالانه تا پایان دیماه ۱۴۰۴ به ۴۳-۴۵ درصد برسد. محاسبه بر اساس افزایش ماهانه ۱.۴۵ واحدی (مشاهدهشده از شهریور ۳۷.۵% به آبان ۴۰.۴%)، دو ماه آینده (آذر و دی) حدود ۲.۹ واحد اضافه میکند. اگر تورم ماهانه ۳.۴ درصدی آبان تکرار شود، شاخص کل ۶.۸ درصد رشد کرده و تورم سالانه به ۴۳.۲ درصد میرسد. صندوق بینالمللی پول تورم ۱۴۰۴ را ۴۱.۶ درصد و بانک جهانی ۴۹ درصد پیشبینی کرده، اما با توجه به بودجه و تحریمها، سناریوی بدبینانه ۴۵ درصدی محتملتر است. برای مهار، کاهش کسری بودجه و اصلاح یارانهها ضروری است؛ در غیر این صورت، چرخه تورمی تا ۱۴۰۵ ادامه خواهد یافت.
تورم ۴۰.۴ درصدی آبان، اقتصاد ایران را در آستانه بحران قرار داده و نیازمند سیاستهای فوری مانند کنترل نقدینگی و حمایت از تولید است. بدون اصلاحات ساختاری، پیشبینی ۴۳-۴۵ درصدی پایان سال، فقر را دوچندان خواهد کرد. زمان برای اقدام فرا رسیده است.
source